اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۷ خرداد ۱۴۰۲

ابن عرندس حلی

متن فارسی

استاد صالح پسر عبد الوهاب پسر عرندس حلی- نامور به ابن عرندس- یکی از برجستگان شیعه است- و از نگارندگان دانشور آنان در زمینه فقه و اصول- ستایش‏ها و سوک نامه‌هائی برای امامان از خاندان پیامبر- درود بر ایشان- سروده و جانسپاری خویش در راه دوستی آنان و ناسازگاری‌اش با دشمنانشان را باز نموده است، استاد و پیشوای ما طریحی در «المنتخب گزیده» پاره‌ای از آنها را آورده و بخش‏هائی از آنها را نیز در جنگ‏ها و گرد آمده‌ها می‌توان یافت، دانشور سماوی در «الطلیعة سرآغاز» زندگی نامه‌ای برای او نگاشته که در لابلای آن، وی را به دانائی، برتری، پرهیزگاری، خداپرستی و دست داشتن در دانش‏ها ستوده، سخنگوی برجسته- یعقوبی- نیز در «بابلیات از بابل» این کار را دنبال کرده و ستایش‏هائی نیکو از وی نگاشته است. در «طلیعه» آمده که وی در پیرامون سال 840 در فراخ سرای حله درگذشت و همانجا به خاک رفت که از آرامگاهش در آنجا دیدار می‌کنند و فرخندگی می‌جویند.

ابن عرندس- در سروده‌هایش- جناس‏های «1» بسیار به کار می‌برد و در این راه از استاد علاء الدین شفهینی پیروی می‌کرد- که زندگینامه او نیز در ج 6 ص 356 گذشت- ولی در استواری و نیرومندی سخن از او برتر بود و چیره دستی‌اش در زبان و واژه‌های تازی را باز می‌نمود و اگر- چنانچه می‌بینی و به این سرسختی- دلباخته‌ی جناس‏ها نمی‌گردید البته سروده‌هایش از رسائی و دلربائی بیشتر برخورداری می‌یافت.

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏7، ص: 25

متن عربی

الشاعر

الشیخ صالح بن عبد الوهاب بن العرندس الحلّی الشهیر بابن العرندس، أحد أعلام الشیعة و من مؤلِّفی علمائها فی الفقه و الأصول، و له مدائح و مراثٍ لأئمة

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏7، ص: 25

أهل البیت علیهم السلام تنمُّ عن تفانیه فی ولائهم و مناوأته لأعدائهم، ذکر شطراً منها شیخنا الطریحی فی المنتخب «1»، و جملة منها مبثوثة فی المجامیع و الموسوعات، و عقد له العلّامة السماوی فی الطلیعة ترجمة أطراه فیها بالعلم و الفضل و التقى و النسک و المشارکة فی العلوم. و أشفع ذلک الخطیب الفاضل الیعقوبی فی البابلیات «2»، و أثنى علیه ثناءً جمیلًا، و ذکر فی الطلیعة أنّه توفّی حدود (840) بالحلّة الفیحاء و دفن فیها و له قبر یزار و یتبرّک به.

کان ابن العرندس یحاول فی شعره کثیراً الجناس على نمط الشیخ علاء الدین الشفهینی المترجم فی الجزء السادس (ص 356) و تعلوه القوّة و المتانة، و یعرب عن تضلّعه من العربیّة و اللغة، و لولا تهالکه على ما تجده فی شعره من الجناس الکثیر لکان ما ینظمه أبلغ و أبرع ممّا هو الآن.