غدیریه حسان:
پیامبر بزرگوار، درروز غدیر به مسلمانان ندا کرد و گفت:
نبی و مولای شما کیست؟ بدون هیچ گونه درنگ و چشم پوشی گفتند:
خداوند مولای ماست و تو پیامبر مائی و از ما، هیچگونه عصیانی دراین زمینه نخواهی دهد.
پیغمبر اکرم به علی فرمود: برخیز که تو بعد از من پیشوای این خلقی.
هر که من مولای اویم، علی مولای اوست، و بر شماست که به راستی پیرو او باشید.
خداوندا دوستدار دوستان او باش و دشمن دشمنانش
راویان این اشعار از حفاظ عبارتند از:
1 – حافظ ابو عبدالله مرزبانی محمد بن عمران خراسانی (درگذشته 378 ه.ق) در کتاب (مرقاه الشعر) از محمد بن حسین ازحفص ازمحمد بن هارون از قاسم بن حسن از یحیی بن عبدالحمید از قیس بن ربیع از ابو هارون عبدی از ابو سعید خدری روایت نمود که:
چون به غدیر خم رسیدیم پیامبر گرامی منادی را امر نمود، مردم را به نماز بخواند،سپس دست علی را گرفت و فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عادمن عاداه. در این هنگام حسان بن ثابت اجازه خواست تا در باره علی شعری بگوید.حضرت هم اجازه دادند بعد حسان شعر خود را شروع کرد:ینادیهم یوم الغدیر نبیهم تا آخر اشعار
2 – حافظ خرکوشی ابو سعید (درگذشته 406 ه.ق) در کتاب (شرف المصطفی) این اشعار را نقل میکند.
3 – حافظ ابن مردویه اصفهانی (درگذشته 410 ه.ق) – از ابو سعید خدری روایت میکند که حسان بن ثابت به رسول خدا (ص) عرض میکند، به من اجازه میدهی اشعاری (در باره غدیر خم) به سرایم.؟حضرت اجازه فرمودند که به میمنت و برکت الهی بگو، حسان سرود:ینادیهم یوم الغدیر نبیهم…تا آخر اشعار
و همچنین، این اشعار را از ابن عباس نقل میکند .
4- حافظ ابو نعیم اصفهانی (درگذشته 430 ه.ق) – این اشعار را در کتاب خود (ما نزل من القرآن فی علی) به سند چنین روایت میکند که حسان گفت:
یا رسول الله اجازه فرما تا در باره علی اشعاری بسرایم حضرت فرمودند که به میمنت و برکت بسرای. حسان برخاست و گفت: ای بزرگان قریش من به پیروی از سخنان پیامبر خدا (ص) در باره ولایت علی اشعار خود را شروع میکنم…
5- حافظ ابو سعید سجستانی (درگذشته 477 ه.ق) – اشعار مذکور را در کتاب (الولایه) به سند نقل می کند
6- اخطب خطبا، خوارزمی مالکی (درگذشته 568 ه.ق) – اشعار مذکور را در کتاب (مقتل الامام السبط الشهید) و در کتاب (مناقب) ص 80 به سند نقل میکند.
7- حافظ ابوالفتح نظنزی – چهار بیت اول اشعار را در کتاب (الخصایص العلویه علی سائر البریه) از حسن بن احمد مهری، از احمد بن عبدالله ابن احمد، از محمد بن احمد بن علی، از ابن ابی شیبه محمدبن عثمان، از حمانی، از ابن الربیع، از ابی هارون عبدی از ابی سعید خدری به لفظی که ابی نعیم اصفهانی نقل کرده، روایت نموده است
8- ابو المظفر، نوه حافظ ابن جوزی حنفی (درگذشته 654 ه.ق) اشعار را در (تذکره خواص الامه) ص 20 نقل نموده است.
9- صدر الحفاظ، گنجی شافعی (درگذشته 658 ه.ق) – در کتاب (کفایه الطالب) ص 17 ، اشعار را به لفظ ابو نعیم روایت نموده.
10- شیخ الاسلام، صدرالدین حموینی (درگذشته 722 ه.ق) – اشعار را در کتاب (فرائد السمطین) در باب 12 از شیخ تاج الدین ابوطالب علی بن الحب بن عثمان الخازن، از برهان الدین ناصر ابن ابی المکارم المطرزی، از اخطب خوارزم بسند و متنی که او ذکر کرده نقل میکند.
11- حافظ جمال الدین محمد بن یوسف زرندی شمس الدین حنفی (درگذشته حدود 757 ه.ق) – اشعار را در کتاب (نظم درر السمطین) نقل میکند.
12- حافظ جلال الدین سیوطی، (درگذشته 911 ه.ق) – اشعار را در (رساله الازدهار فیما عقده الشعرا من الاشعار) از تذکره شیخ تاج الدین ابن مکتوم حنفی، درگذشته 749 ه.ق) نقل میکند.
الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج2، ص 66
