اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۲۱ آبان ۱۴۰۳

تبرک به آثار نبوی و اماکن مقدسه

متن فارسی

37- تبرک به دیگر آثار نبوی و اماکن مقدسه چنانکه در «مراقی الفلاح» و دیگر کتب آمده است. خطیب شربینی در «المغنی» جلد 1 صفحه 495 گفته است:
مستحب است به دیگر مشاهد مدینه که در حدود سی موضع است و مردم مدینه آنها را می‌دانند، برود و نیز مستحب است زیارت بقیع و مسجد قبا و رفتن به «بئر اریس» و نوشیدن از آن و وضوء گرفتن با آن و همچنین چاههای آب هفتگانه که عبارتند از: چاه اریس، غرس، رومة، بضاعة، بصة، بیرحاء و عهن «3».

38- فاخوری در «الکفایة لذوی العنایة» صفحه 130 گفته است: مستحب است که با خود مقداری از خرمای مدینه و آب چاه‌های یاد شده را به عنوان هدیة بیاورد به شرط آنکه با تکلف و افتخار توأم نباشد.
و هنگام مراجعت به وطن روی هر بلندی سه بار تکبیر بگوید، آنگاه بخواند:
خدائی جز خدای یکتای بی‌شریک نیست برای او سلطنت و سپاس است و او بر همه چیز توانا است، رجوع کننده، و توبه کننده و عبادت کننده و سجده کننده و سپاس گذارنده برای خدایمان هستیم، خدا وعده‌اش راست است و بنده‌اش را یاری کرده و لشکرش را عزیز نموده و همه لشکرها را تنهائی شکست داده است» و شیخ‏زاده در «مجمع الانهر» جلد 1 صفحه 158 گفته است: در حال حرکت گریان و اندوهگین از مفارقت رسول اکرم باشد.

و از امور مستحب این است که روی هر برآمدگی که می‌رسد تکبیر بگوید و بگوید: رجوع کنندگان، توبه کنندگان، عبادت کنندگان و …
فَهَلْ ینْظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِینَ فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِیلًا وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِیلًا
«آیا اینان جز آنکه به طریقه امم گذشته هلاک شوند، انتظار دارند؟ هرگز برای سنت خدا تبدیل و تحویلی نخواهی یافت. (فاطر آیه 43)

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 238

متن عربی

35- التبرّک بما بقی من الآثار النبویّة و الأماکن الشریفة، کما فی مراقی الفلاح «3» و غیرها، قال الخطیب الشربینی فی المغنی «4» (1/495):

یسنُّ أن یأتی سائر المشاهد بالمدینة و هی نحو ثلاثین موضعاً- یعرفها أهل المدینة-، و یسنُّ زیارة البقیع و قباء، و أن یأتی بئر أریس فیشرب منها و یتوضّأ

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 239

و کذلک بقیّة الآبار السبعة، و قد نظمها بعضهم فی بیت فقال:

أریسٌ و غرسُ رومةٍ و بُضاعة             کذا بُصّة قل بیرحاء مع العهنِ‏

 

قال الأمینی: هذا البیت لأبی الفرج ناصر الدین المراغی، و قبله قوله:

إذا رمت آبار النبیِّ بطیبةٍ             فعدّتها سبعٌ مقالًا بلا وهنِ «1»

 

36- قال الفاخوری فی الکفایة لذوی العنایة (ص 130): و یستحبُّ أن یستصحب معه هدیّة من تمر المدینة و ماء آبارها من غیر تکلّف و لا مفاخرة، و إذا قفل منصرفاً قاصداً وطنه کبّر فی طریقه على کلّ مرتفع ثلاثاً، ثمّ یقول:

لا إله إلّا اللَّه وحدَهُ لا شریک له، له الملکُ و له الحمدُ و هو على کلّ شی‏ءٍ قدیر، آئبون تائبون عابدون ساجدون لربّنا حامدون، صدق اللَّه وعدَهُ و نَصَرَ عبده و أعزَّ جنده و هزمَ الأحزاب وحده.

و قال الشیخ زاده فی مجمع الأنهر (1/158): ثمّ ینصرف باکیاً حزیناً على فراق الحضرة النبویّة، و من السنن أن یکبِّر على کلّ شرف من الأرض و یقول: آئبون تائبون عابدون. إلخ.

(فَهَلْ یَنْظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِینَ فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِیلًا وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِیلًا) «2».