70- مولای متقیان در نطقی می فرماید: «بخدا معاویه زیرک تر و سیاستمدارتر از من نیست، اما او خیانت می کند و پیمانشکنی و زشتکاری. و اگر نفرتم از خیانت و پیمانشکنی نبود من از زیرکترین و سیاستمدارترین افراد بودم، لکن هر خیانت و پیمانشکنی یی زشتکاری یی است و هر زشتکاری یی را کیفری و هر خیانتکار پیمانشکنی در قیامت پرچمی دارد که از روی آن شناخته و انگشت نما می شود.» «1»
ابن ابی الحدید در شرح این نطق سخنان مفیدی آورده و آن را خوب تفسیر و بسط داده است و از جمله سخن جاحظ- ابو عثمان- را درباره معاویه نوشته است و سخن ابو جعفر نقیب را که می گوید: معاویه نه از آن جهت دوزخی است که علی را تهدید کرده یا با وی جنگیده است، بلکه بدانسبب که عقیده درستی نداشته و ایمان راستی، و او و پدرش از سران منافقان بوده اند و هرگز از ته دل مسلمان نگشتند، بلکه فقط اظهار مسلمانی کردند. و حرف های معاویه و آنچه از زبانش در رفته و سخنانی که از او ثبت و حفظ گشته آن قدر هست که ثابت می نماید عقیده اش فاسد و ناخالص بوده است …»

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج 10، ص: 246