[انکار اخوت و برادری رسول خدا با علی علیه السلام و پاسخ آن که گذشت ]
17- گوید: و اما حدیث مؤاخات (که علی برادر رسول خدا است) باطل و ساختگی است، زیرا پیغمبر نه با کسی پیمان برادری افکند و نه مهاجران را با هم، و نه انصار را با هم، برادر ساخت. ولی او تنها بین مهاجر و انصار پیمان برادری بر قرار کرد، چنانکه سعد بن ربیع و عبد الرحمن بن عوف را برادر ساخت و بین سلمان فارسی و ابی درداء بر طبق آنچه در روایت صحیح است پیمان برادری افکند 2/119 منهاج السنه.
پاسخ- قضاوت این مرد به بطلان حدیث مؤاخاة که بین مسلمانان از روز نخست قطعیت داشته، نشانه جهل مرکب او در امر حدیث و سیرت است و اگر این نباشد، دشمنی شدید او را نسبت به امیر المؤمنین (ع) می رساند که چون کاری از دستش بر نمی آمده، به انکار فضائل او پرداخته است.
او گویا بر خود حتم کرده است که هر فضیلتی را انکار کند، هر چند به مجرد ادعا باشد، آن را نادیده انگارد. ما در صفحه 200- 218 همین جلد، قصه برادری را که بین افراد صحابه یک بار قبل از هجرت، و بین مهاجر و انصار بار دیگر بعد از هجرت، صورت گرفت بیان کردیم. و در هر دو نوبت او (ص) تنها با امیر المؤمنین- (ع) پیمان برادری افکند.
این مرد را تنها این بس که در فتح الباری 7/217 حافظ ابن حجر عسقلانی بعد از بیان این امر که مؤاخات در دو نوبت انجام شد و پس از آوردن پاره ای از احادیث آن، گوید: ابن تیمیه در کتاب ردّ بر ابن المطهّر رافضی «1»، عقد برادری بین مهاجرین و مخصوصا برادری پیغمبر با علی را منکر شده می گوید:
«از آنجا که برادری برای ارفاق بهم دیگر و تألیف قلوب با یکدیگر تشریع شده، معنی ندارد پیغمبر با احدی پیمان برادری بسته باشد و نیز برادری مهاجر را با مهاجر چه سود است» و این اجتهاد به قیاس، در مقابل نص است و نشان نادانی از حکمت برادری در اسلام، زیرا مهاجران با هم در مال و عشیره و نیرو یکسان نبودند پیغمبر بین برتر و فروتر برادری افکند تا بر تران به فروتران ارفاق کنند و از نیروی برتر فروتر کمک گیرد و به همین موضوع در برادری اش با علی می نگریست، زیرا پیغمبر بود که از دوران کودکی پیش از بعثتش، امور علی را به عهده گرفت و تا بعد از آن کشش پیدا کرد.
همچنین برادری حمزه با زید بن حارثه به خاطر این بود که آزاد شده آنان بود و این هر دو برادری مورد قطعی است و هر دو هم از مهاجرانند و در عمرة القضا بهمین زودی به قول زید بن حارثه اشاره می کنیم که گفت دختر حمزه دختر برادر من است. و حاکم و ابن عبد البر بسند حسن از ابی الشعثاء از ابن عباس روایت کرده اند که پیغمبر (ص) بین زبیر و ابن مسعود که هر دو مهاجرانند، برادری افکند.
(من می گویم) این حدیث را ضیاء در «المختارة من المعجم الکبیر طبرانی» نقل کرده و ابن تیمیه تصریح کرده است که احادیث المختارة از احادیث مستدرک صحیح تر و قوی تر است و داستان مؤاخات نخستین … (آنگاه حدیث صحیحش را از طریق حاکم چنانکه آوردیم بیان کرده است).
و علامه زرقانی در شرح المواهب 1/373 پاره ای از احادیث و کلمات وارد در هر دو نوبت برادری را ذکر کرده و گوید: احادیث زیادی در برادری پیغمبر با علی آمده آنگاه به پندار ابن تیمیه اشاره کرده و با کلام ابن حجر نامبرده، آن را مردود ساخته است.
از آنچه خدایتان فرو فرستاد پیروی کنید و جز او صاحب اختیاراتی برای خود مجوئید

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج 3، ص: 247