اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۲۱ آبان ۱۴۰۳

شرح حال ملا محمد طاهر

متن فارسی

ملا محمّد طاهر، پسر محمّد حسین شیرازى، که به نجفى و قمى هم معروف است یکى از شاعران برجسته‌اى است که در انواع دانشها دست داشت، و شخصیتى است که از مشایخ روایت محسوب می‌شود، و از کسانى است که سلسله اسانید در اجازات، بدو می‌پیوندد. او دانش فقه را با فلسفه صحیح عالى همراه دارد، و کلام مورد وثوق او، با ادبیات او توام است. فضیلت فراوان را با موعظه‌هاى بلیغ و نصایح کافى در آمیخته، و حکمتهاى فراوان در کلام خود آورده، و اشعار بسیارى که گفته، همه عقد مروارید را کنار می‌زند. کتابهاى تراجم، مشحون است از توصیف و ستایش این شاعر بزرگ صاحب «امل الامل» می‌نویسد، او از شخصیتهاى فاضل همروزگار ما است. شخصى عالم و محقق و دقیق نظر، و فقیهى مورد وثوق و متکلمى برجسته است، و بعلاوه محدثى جلیل القدر والا- مقام محسوب می‌شود.

محدث نورى در مستدرک، او را ستوده و گفته است:
عالمى جلیل و شریف، و چشم و چراغ طائفه فقها، و داراى تألیفات بلیغ و سودمند است.

مولانا محمّد طاهر از نور الدین على که پیش ازین از او یاد شد «3» (ص 29) روایت می‌کند. و علامه مجلسى مطابق اجازه مورخ بسال 1086 «1» و شیخ حر عاملى بنا بنوشته «امل الامل» و شیخ نور الدین اخبارى که اجازه‌اش در پشت کتاب الوافى نوشته شده (بنابر نقل شیخ رازى)، از ملا محمّد طاهر قمى روایت می‌کند، و ملا محمّد محسن فیض کاشانى نیز، از او اجازه روایت دارد «2».

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 423

متن عربی

الشاعر

المولى محمد طاهر بن محمد حسین الشیرازی ثم النجفی ثم القمی. أحد الأوحدیّین المشارکین فی العلوم، و فذٌّ من مشایخ الإجازات الذین اتّصلت بهم حلقات الأسانید ضمَّ إلى فقهه المتدفّق فلسفة صحیحة عالیة، و إلى حدیثه الموثوق به أدبه الجمّ، و فضله الکثار، إلى عظات بالغة، و نصائح کافیة، و حکم راقیة، و شعر کثیر یزری بعقود الدرر و منتثر الدراری، تدفّقت المعاجم بإطرائه و الثناء الجمیل علیه، قال صاحب أمل الآمل «4»: من أعیان الفضلاء المعاصرین، عالم محقّق مدقّق ثقة ثقة فقیه متکلّم، محدِّث جلیل القدر، عظیم الشأن. و أطراه شیخنا النوری فی المستدرک بقوله: العالم الجلیل النبیل، عین الطائفة و وجهها، صاحب المؤلّفات الرشیقة النافعة.

یروی مولانا محمد الطاهر عن السیّد نور الدین علی «5» الآنف ذکره (ص 291) و یروی عنه شیخنا العلّامة المجلسی بإجازة مؤرّخة بسنة (1086) «6» و شیخنا الحرّ

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 423

العاملی کما فی أمل الآمل «1»، و الشیخ نور الدین الأخباری توجد إجازته له بخطّه ظهر کتاب الوافی کما ذکره شیخنا الرازی، و یروی عنه المولى محمد محسن الفیض الکاشانی «2».