اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۱۳ خرداد ۱۴۰۲

غدیریه امیرالمؤمنین(ع)

متن فارسی

کتاب را به نام مولایمان امیر المومنین (ع) آغاز کرده و تبرک می جوئیم او خلیفه پیامبر خداست. همانا علی (ع) بعد از رسول اکرم (ص) فصیح ترین و آشناترین مردم است به خصوصیات و موازین کلام عرب، و هم اوست که از کلام پیامبر گرامی من کنت” مولاه فهذا علی مولاه “چنین فهمیده که مولا یعنی امامی که طاعتش چون پیامبر بر همه واجب است.
آن حضرت در ضمن اشعاری چنین سرود:

محمد پیامبر خدا، برادر مهربان من است
و حمزه، سرور شهیدان عموی من.
و جعفر، آنکه روز و شب با ملائکه در پرواز است، پسر مادر من است.
دختر پیامبر باعث سکون دل و همسر من است، خون و گوشت او با خون گوشت من بستگی دارد.
و دو نوه پیامبر، پسران من و فاطمه اند، (به من بگوئید) کدامین شما ها چنین بهره ای دارید؟
از روی درک و علم، قبل از همه شما، اسلام اختیار نمودم
و پیامبر خدا، در روز غدیر خم، به امر خدا، ولایتم را بر شما واجب نمود
پس وای بر آنکه در روز باز پسین به ملاقات خدا رسد، در حالی که به من ظلم نموده باشد.

این اشعار را امیر مومنان در جواب نامه معاویه نگاشتند:

نامه معاویه چنین بود:
من دارای فضائلی هستم، پدرم در جاهلیت بزرگ و آقا بود، در اسلام به پادشاهی رسیدم. خویشاوند پیامبر، و دائی مومنین، و نویسنده وحی الهی هستم.

امیر المومنین بعد از خواندن نامه فرمود:
آیا پسر هند جگر خوار به این فضائل بر من برتری می جوید؟ بعدبه جوانی که نزدیکشان بود فرمودند بنویس: محمد النبی اخی و صنوی، تا آخر اشعار که ترجمه اش گذشت.
و چون معاویه اشعار حضرت را خواند، امر کرد که از دسترس مردم شام دور نگه دارند، مبادا به سوی حضرت متمایل گردند.

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏2، ص: 53

متن عربی

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏2، ص: 53

1- أمیر المؤمنین علیه السلام

نتیمّن فی بدء الکتاب بذکر سیّدنا أمیر المؤمنین علیّ خلیفة النبیّ المصطفى- صلّى اللَّه علیهما و آلهما- فإنّه أفصح عربیّ، و أعرف الناس بمعاریض کلام العرب بعد صنوه النبیّ الأعظم، عرف من لفظ المولى فی

قوله صلى الله علیه و آله و سلم: «من کنت مولاه فعلیّ مولاه».

معنى الإمامة المطلقة، و فرض الطاعة التی کانت لرسول اللَّه صلى الله علیه و آله و سلم

و قال علیه السلام:

محمد النبیّ أخی و صنوی «1»             و حمزةُ سیّدُ الشهداءِ عمّی‏

و جعفرٌ الذی یُضحی و یُمسی             یطیرُ مع الملائکة ابنُ أمّی‏

و بنتُ محمد سَکَنی و عِرْسی             منوطٌ لحمُها بدمی و لحمی‏

و سبطا أحمدٍ وَلَدای منها             فَأیّکمُ له سَهْمٌ کسهمی‏

سبقتکمُ إلى الإسلام طُرّا             على ما کان من فَهْمی و علمی «2»

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏2، ص: 54

فأوجبَ لی ولایتَهُ علیکمْ             رسولُ اللَّه یومَ غدیرِ خُمّ «1»

فویلٌ ثمّ ویلٌ ثمّ ویلٌ             لمن یلقى الإله غداً بظلمی‏

 

ما یتبع الشعر

هذه الأبیات کتبها الإمام علیه السلام إلى معاویة لمّا کتب معاویة إلیه: إنَّ لی فضائل!: کان أبی سیّداً فی الجاهلیّة، و صرت ملکاً فی الإسلام، و أنا صهر رسول اللَّه، و خال المؤمنین، و کاتب الوحی؛ فقال أمیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه: أ بالفضائل یبغی علیّ ابن آکلة الأکباد؟! أکتب یا غلام:

محمد النبیّ أخی و صنوی… إلى آخر الأبیات المذکورة.

فلمّا قرأ معاویة الکتاب قال: اخفوا هذا الکتاب، لا یقرأه أهل الشام، فیمیلوا إلى ابن أبی طالب.