اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۱۳ آبان ۱۴۰۳

بیعت مردم و شیخین با علی(ع)در روز غدیر خم

متن فارسی

امام طبری -محمد بن جریر- در کتاب (الولایه) حدیثی را به اسناد خود آورده از زید بن ارقم که قسمت زیادی از آن در صفحات 89 و 92 ذکر شد و در پایان حدیث مزبور است که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

ای گروه مردم بگوئید پیمان بستیم با تو از صمیم قلب و عهد نمودیم با زبان و دست بیعت دادیم بر این امر، عهد و پیمان و بیعتی که اولاد و اهل بیت و کسان خود را بدان وادار نمائیم و به جای این سیره مقدس روش دیگری را نپذیریم و تو گواه بر ما هستی و خداوند از حیث گواهی کافی است، بگوئید آنچه را به شما تلقین و تعلیم نمودم و سلام کنید بر علی با تصریح به فرماندهی اهل ایمان و بگوئید: الحمد لله الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لو لا ان هدانا الله. همانا خداوند هر صدا و آهنگی را میشناسد و میشنود و به خیانت هر خائن واقف است، پس هر کس پیمان شکنی کند به زیان خود کرده و کسی که به پیمان خدائی وفادار بماند خدای پاداش بزرگ به او خواهد داد، بگوئید چیزی را که موجب رضایت خداوند است و اگر ناسپاسی کنید خداوند از شما بی نیاز خواهد بود.

زید بن ارقم گفت: در این هنگام مردم رو به طرف رسول خدا صلی الله علیه و آله شتافتند در حالی که همه میگفتند: “سمعنا و اطعنا علی امر الله و رسوله بقلوبنا” یعنی: شنیدیم و بر امر خدا و رسولش از صمیم قلب فرمانبرداریم، و اول کسانی که دست خود را به عنوان اطاعت و بیعت بپیغمبر صلی الله علیه و آله و علی علیه السلام رسانیدند، ابی بکر و عمر و عثمان و طلحه و زبیر بودند با باقی مهاجرین و انصار، و سایر مردم تا هنگامی که نماز ظهر و عصر در یک وقت خوانده شد و این جریان امتداد یافت تا نماز مغرب و عشاء نیز در یک وقت خوانده شد و تا سه روز امر دست دادن و بیعت پیوسته ادامه داشت.

(الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 508)

متن عربی

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 508

حدیث التهنئة

أخرج الإمام الطبری محمد بن جریر فی کتاب الولایة حدیثاً بإسناده عن زید ابن أرقم، مرّ شطر کبیر منه (ص 214- 216)، و فی آخره: فقال:

 «معاشر الناس قولوا: أعطیناک على ذلک عهداً عن أنفسنا، و میثاقاً بألسنتنا، و صفقةً بأیدینا، نؤدِّیه إلى أولادنا و أهالینا، لا نبغی بذلک بدلًا، و أنت شهیدٌ علینا، و کفى باللَّه شهیداً.

قولوا ما قلتُ لکم، و سلِّموا على علیّ بإمرة المؤمنین، و قولوا: (الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدانا لِهذا وَ ما کُنَّا لِنَهْتَدِیَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ‏) «1»، فإنّ اللَّه یعلم کلّ صوت و خائنة کلّ نفس (فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلى‏ نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى‏ بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللَّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً) «2». قولوا ما یُرضی اللَّه عنکم ف (إِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ عَنْکُمْ‏) «3»».

قال زید بن أرقم: فعند ذلک بادر الناس بقولهم: نعم سمعنا و أطعنا على أمر اللَّه و رسوله بقلوبنا، و کان أوّل من صافق النبیَّ صلى الله علیه و آله و سلم و علیّا: أبو بکر و عمر و عثمان و طلحة و الزبیر و باقی المهاجرین و الأنصار و باقی الناس إلى أن صلّى الظهرین فی وقت واحد، و امتدّ ذلک إلى أن صلّى العشاءین فی وقت واحد، و أوصلوا البیعة و المصافقة ثلاثاً.