اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۱۱ خرداد ۱۴۰۲

عمرو بن حمق خزاعی

متن فارسی

یار پیامبر گرامی (ص) بود و احادیثی حفظ کرده بود، و باین افتخار نائل گشته که چون به آن حضرت شیر تقدیم کرد در حقش چنین دعا فرمود: خدایا او را از جوانی برخوردار گردان. بر اثر این دعا تا هشتاد سالگی یکتار موی سپید نداشت. این حدیث را بخاری در ” تعالیق” و ابن ماجه و نسائی و دیگر محدثان مشهور اهل سنت آورده اند.

وی از یاران حجربن عدی سلام الله علیه بود. شرح حالش را ابو عمر در “استیعاب” و ابن اثیر در ” اسد الغابه ” و ابن حجر در “اصابه” نوشته اند، و هیچ یک حتی کلمه ای بر وی ایراد ننموده است در حالی که گفته اند: از جمله کسانی بود که به طرف عثمان بن عفان رضی الله عنه (برای اعتراض به رویه و انحرافاتش از سنت) حرکت کرده اند و چنانکه میگویند یکی از چهار نفری بوده که به خانه عثمان درآمده اند، و بعدا از شیعیان علی (ع) شده است. یا گفته اند: او از کسانی است که علیه عثمان قیام کردند. یا: یکی از کسانی بود که به مخالفت و مبارزه با عثمان تحریک میکرد. در نبردهای صفین عملیات درخشانی نموده و نطقهای تاریخی و جاودانی ایراد کرده است گویای ایمان خالص و روح پاک و منزهش. ابن اثیر مینویسد”: آرامگاهش در بیرون شهر موصل معروف و زیارتگاه عمومی است، وبر آن ضریح چرمی عظیم ساخته اند. نخستین کسی که به ساختمان و آبادانی مزارش پرداخت ابو عبد الله سعید بن حمدان- پسر عموی سیف الدوله و ناصر الدوله فرزندان حمدان- بود در شعبان سال سیصد و سی و شش هجری. و بر اثر آن میان اهل سنت و شیعه کشمکش و آشوبی درگرفت”.

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏9، ص: 74

متن عربی

9- عمرو بن الحَمِق «2» بن حبیب الخزاعی الکعبی: صحب النبیّ الأعظم و حفظ عنه أحادیث، و حظی بدعائه صلى الله علیه و آله و سلم له لمّا سقاه لبناً

بقوله: «اللّهمّ أمتعه بشبابه»، فاستکمل الثمانین من عمره و لم یرَ شعرة بیضاء «3». أخرج حدیثه البخاری فی التعالیق، و ابن ماجة «4»، و النسائی «5» و غیرهم، و کان من أعوان حجر بن عدی سلام اللَّه علیه و علیهم، ترجمه أبو عمر فی الاستیعاب «6»، و ابن الأثیر فی أُسد الغابة، و ابن حجر فی الإصابة، و لم أجد کلمة غمز لأیّ أحد فیه مع قولهم: کان ممّن سار إلى عثمان بن عفّان رضى الله عنه و هو أحد الأربعة الذین دخلوا علیه الدار فیما ذکروا، و صار بعد ذلک من شیعة علیّ. و قولهم: إنّه کان ممّن قام على عثمان. و قولهم: کان أحد من ألّب على عثمان.

و له یوم صفین مواقف مشکورة و کلم قیّمة خالدة مع الأبد تُعرب عن إیمانه الخالص، و روحه النزیهة الطاهرة، راجع کتاب صفّین لابن مزاحم «7» (ص 115، 433، 454، 551).

قال ابن الأثیر فی أُسد الغابة «8» (4/101): قبره مشهور بظاهر الموصل یزار،

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏9، ص: 74

 

و علیه مشهد کبیر، ابتدأ بعمارته أبو عبد اللَّه سعید بن حمدان- و هو ابن عمّ سیف الدولة و ناصر الدولة ابنی حمدان- فی شعبان من سنة ستّ و ثلاثین و ثلاثمائة، و جرى بین السنّة و الشیعة فتنة بسبب عمارته.