اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۱۳ آبان ۱۴۰۳

غدیریه ابو الحسن جزار

متن فارسی

ابو الحسین جزار (متولد سال 601 و متوفى در سال 672)

او اشعار زیادى در مورد امامت و از آن جمله مسأله «غدیر» دارد که برخى از آنها ذیلا آورده می‌شود:

«اى داماد رسول خدا گوارا باد ترا روزى که براى پاکان نشاط انگیز بود.
تو در خلافت از همه مقدمى زیرا چنانکه شرائط در تو جمع است در دیگران وجود ندارد:

صب الغدیر على الأولى جحدوا                   لظى یوعى لها قبل القیام ازیز:

«داستان غدیر براى کسانى که منکر آن اند چون شعله آتشى است که آژیر آن پیش از قیامت آگاهشان خواهد کرد».
ان یهمزوا فى قول احمد انت مو                  لى للورى؟ فالهامز المهموز:

«اگر گفته رسول خدا را که فرموده: «تو مولاى مردمى» عیب گرفتند عیب- گیرنده خود معیوب است.
دوست و ارادتمند تو از جهنم نمی‌ترسد زیرا جهنم با دوست تو کارى ندارد و مخصوص دشمنان تو است. کسى که دوستى ترا به همراه داشته باشد، حرزى است که او را از آتش جهنم محفوظ می‌دارد.
تو قسیم الجنه و النار هستى که دشمنت را می‌سوزانى و دوستت را در بهشت رستگار می‌کنى»

این قصیده که خیلى طولانى است در بسیارى از مجموعه‌هاى خطى کهنه موجود است و بعضى از ابیاتش در کتب ادبى پراکنده است.

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 661

متن عربی

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 661

61- أبو الحسین الجزّار، وُلد (601)، تُوفّی (672)

حُکم العیون على القلوبِ یجوزُ             و دواؤها من دائهنّ عزیزُ

کم نظرةٍ نالت بطرفٍ فاترٍ             ما لم ینلْه الذابلُ المحزوزُ

فحذارِ من تلک اللواحظِ غرّة             فالسحرُ بین جفونها مرکوزُ

یا لیت شعری و الأمانی ضلّةٌ             و الدهر یُدرک طرفه و یحوزُ

هل لی إلى روضٍ تصرّم عمرُه             سببٌ فیرجع ما مضى فأفوزُ

و أزور مَن ألِفَ البعادَ و حبُّه             بین الجوانحِ و الحشا مرزوزُ «1»

ظبیٌ تناسبَ فی الملاحةِ شخصُه             فالوصفُ حین یطولُ فیه وجیزُ

و البدرُ و الشمسُ المنیرةُ دونه             فی الوصف حین یحرّر التمییزُ

لو لا تثنِّی خصرِهِ فی ردفِه             ما خلت إلّا أنَّه مغروزُ

تجفو غلالته علیه لطافةً             فبحسنها من جسمه تطریزُ «2»

من لی بدهرٍ کان لی بوصالِهِ             سمحاً و وعدی عنده منجوزُ

و العیشُ مخضرُّ الجنابِ أنیقُه             و لأوجه اللذات فیه بروزُ

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 662

و الروضُ فی حُلَلِ النبات کأنّه             فُرشِتْ علیه دبائجٌ و خزوزُ

و الماءُ یبدو فی الخلیجِ کأنَّه             ظلٌّ لسرعة سیره محفوزُ

و الزهرُ یوهم ناظریه أنَّما             ظهرت به فوق الریاض کنوزُ

فأُقاحُه ورقٌ و منثورُ الندى             درٌّ و نَوْرُ بهارِه إبریزُ

و الغصنُ فیه تغازلٌ و تمایلٌ             و تَشاغلٌ و تراسلٌ و رموزُ

و کأنَّما القمریُّ ینشد مصرعاً             من کلِّ بیت و الحمام یجیزُ

و کأنَّما الدولاب زمّر کلّما             غنّت و أصواتُ الدوالب شیزُ

و کأنَّما الماءُ المصفِّق ضاحکٌ             مستبشرٌ ممّا أتى فیروزُ

یهنیک یا صهرَ النبیِّ محمدٍ             یومٌ به للطیّبین هزیزُ

أنت المقدّمُ فی الخلافةِ ما لها             عن نحو ما بک فی الورى تبریزُ

صبَ الغدیر على الأُلى جحدوا لظىً             یوعى لها قبل القیام أزیزُ

إن یهمزوا فی قول أحمد أنت مو             لىً للورى فالهامز المهموزُ

لم یخشَ مولاک الجحیمَ فإنَّها             عنه إلى غیر الولیِّ تجوزُ

أ ترى تمرُّ به و حبُّک دونَه             عوذٌ ممانعةٌ له و حروزُ

أنت القسیم غداً فهذا یلتظی             فیها و هذا فی الجنان یفوزُ

 

توجد هذه القصیدة فی غیر واحد من المجامیع الشعریّة المخطوطة العتیقة و هی طویلة، و ترى أبیاتها مبثوثةً منثورة فی کتب الأدب.