اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۱۷ آذر ۱۴۰۳

غدیریه شیخ عبدالرضا مقری کاظمی

متن فارسی

شیخ عبدالرضا مقری کاظمی در گذشته به سال 1120

– آنان، حق علی را که در روز غدیر خم به رعایت آن مامور شدند،و همه شاهد بودند، ضایع کردند.

– از زبان روح الامین، از جانب خدای تعالی، که همه نعمتها و قدرتها از او است، خطاب آمد:

– ای پیامبر، علی را به مردم معرفی کن. هر گاه این مهم را انجام ندهی رسالت خود را ادا نکرده ای، و خدای، ترا از گزند دشمنان نگاه می دارد.

– پس از آنکه همه شاد باش و تهنیت گفتند، و اظهار داشتند که ای علی، تو رهبر مائی، و این ولایت درست است،

– و نص آیه قرآنی رسید، که(الیوم اکملت لکم دینکم: امروز دین را بر شما کامل کردم)، وبراستی این امر ثابت شد.

– آنگاه گفتند که: پیغمبر وصیتی درباره جانشین نکرده، و این افترایی بود که از جانب دشمنان عنوان شد.

– و روایت “: هر کسی بمیرد و وصیت نکند، به مرگ جاهلیت مرده است. “

– وای بر آنان، بر پیامبر خدا نسبت جهل داده، و از او بدروغ چیزی نقل کردند که نفرموده است.

– ما مسلمانان، دیگر در جواب یهود چه خواهیم گفت، هر گاهکه با ما در مقام احتجاج بر آیند؟ آیا شرم نمی کنید؟

– موسی، در میان قوم خود وصیت کرد و رفت، و آیا پیمبر وصیت نکرده و جانشین خود معین نکرده می رود؟

– آنجا که گفت: خدایا، هارون را برای من در میان قوم خلیفه و جانشین قرار بده، چرا که با جانشینان، مردم به سعادت می رسند.

– پس آیا پیامبر ما، قوم خودرا بی سرپرست رها کرده است؟ این حرف یاوه و هذیان است.

– او بر همه مومنان، مهربان، و راهنمای همگان بود.

– هر گاه برای او فقط یکنص قرآن بود، او را وا می داشت که یکی را برگزیند.

– پیامبر، بهتر میدانست که چه کسی شایسته جانشینی اوست، و او در شناخت مردم کاملا بصیرت داشت.

– به هنگام مرگ- که غنیمتها رامی دید- در چنان شرایط، ترک وصیت از جانب او نقص و ناتوانی محسوب می شد.

این قصیده- که در دیوان این شاعر آمده- بر سیصد و هشتاد و چهار بیت بالغ می شود، و درآن امیر المومنین علیه السلام را مدح می کند، و با برهانهای قومی، امامت او را به اثبات می رساند،

– در روز غدیر خم، طه صلی الله علیه و اله با او برادری خویش را اعلام کرده، و در آن روز، درباره علی علیه السلام آیات روشنی نازل شده است.
– آیه ” الیوم اکملت لکم دینکم، ” ترااز هر منقبت و ستایشی درباره علی علیه السلام بی نیاز می کند.
– در روز غدیر، همگان فقط با تو بیعت کردند، و بجز تو، کسی این شایستگی را نیافت.
– آیه قرآن رسید که: امروز دین را بر تو کامل گردانیدم(الیوم اکملت لکم دینکم)، و با این آیه، حق ثابت گردید.
– فرخنده باد این امامتی که بوجود یک امام- که براستی مورد تائید خدا است- آراسته است.
– کسی که آیه قرآن درباره او نازل شد، و اجماع همه مسلمانان بولایتش حال گشت، و بی شائبه همگان او را پذیرفتند.
– کسی عنوان هایی مانند نفس پیامبر، دامادی و دوستی او، عموزاده و برادری پیامبر را در خود جمع داشت
– و در غدیر خم، خبر غیبی رسید که او را خدا امیر و پیشوا قرار داده، و همه بیعت کنند.
– هنگامی که احمد مرسل، به مرسلات از جانب خدا بایستاد، و ضمن خطبه ای پیام خدا را رسانید.
– فرمود: هر که را من پیشوایم، این علی حیدر پیشوایی اوست، و او وصی بلا فصل من است.
– و بلافاصله همه مردم به تبریک آمدند و همه پارسایان و خدا جویان به اشتیاق بیعت کردند.
– وای بر کسی که با کناره گیری از اوبه گمراهی افتاد، و بر پیامبر، از روی جهل، افترا و دروغ بست.
– کور کورانه رهبری مسلمانان را در غیر موضع اصلی آن پنداشت، و این خداست که می داند رسالت و اقامت را کجا قرار دهد.
– در فضیلت علی علیه السلام در غدیر، این بس که دیگران، از هر سو آمدند، تا با او بپیوندند.
– آنگاه که جبرئیل امین، بر پیمبر امین وحی آورد، و پیام سعادت و سلامرا از سوی سلام(خدای تعالی) با شتاب رسانید.
– که این پیام را که در خصوص علی علیه السلام آورده ام، بمردم ابلاغ کن. و هر گاه بمردم نرسانی، ای پیامبر مزمل(در لباس پیچیده)، رسالت خود را نرسانده ای.
– پس همانجا، در میان صحابه و یاران بپای خاست، و یا صدایبلند حمد و ثنای خدا بر زبان آورد.
– حیدر کرار- صلوات الله علیه- را بدست راست خویش بلند کرد، و با صدایبلند و کلام فصیح ندا در داد.
– فرمود: هر که را من پیشوا و رهبرم، حیدر کرار، صلوات الله علیه- نیز پیشوایی اوست. مباد که از این سفارش، روی برتابید.

– در غدیر خم، شاهدان عدل، که هرگز منحرف نمی شوند، بر حقانیت او گواهی دادند.

– از میان گرده ها، آفتاب وجودش چه زیبا نمایان شد، و همه روزگار به درود و تهنیت برخاستند.

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 465

متن عربی

فأضاعوا وصیّةَ یوم خمٍّ             بعلیٍّ وصّى و هم شهداءُ

عن لسان الروح الأمینِ عن اللَّه             تعالى ألا له الآلاءُ

بعلیٍّ بلّغ و إلّا فما بلّغ             ت و اللَّه من عداک وقاءُ

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 466

 

بعد ما بخبخوا و قالوا لقد أص            – بحت مولىً لنا و صحَّ الولاءُ

و أتى النصُّ فیه الیوم أکمل            – ت لکم دینَکمْ و حقَّ الهناءُ

ثم قالوا بأنّ أحمدَ لم یو             صِ و هذا منهم علیهِ افتراءُ

و روى من یمُتْ و لم یوصِ قد ما             تَ موتةً الجاهلیةِ العلماءُ «1»

ویلهمْ جهّلوا النبیّ و قالوا             عنه ما لم یقُلْ و بالإفک جاءوا

ما نجیب الیهودَ یوماً إذا احتجّوا             علینا ألیس فیکم حیاءُ

إنَّ موسى فی القوم وصّى و قد غا             بَ و طه یقضی و لا إیصاءُ

حیث قال اخلفنی لهارون فی القو             مِ و بالأهل تسعدُ الخلفاءُ

و النبیُّ الکریمُ قد ترک القو             م سُدىً بعده و هذا هُذاءُ

و هو بالمؤمنین کان رءوفاً             و على کلِّهم له إسداءُ

ما علیه أن لو على واحدٍ نصّ             و فیما یختاره الإرتضاءُ

و هو أدرى بمن لها کان أهلًا             و له فی نصح الأنامِ اعتناءُ

و إذا ما قد مات راعی غُنیما             تٍ فترک الإیصاء عنه عیاءُ «2»

 

هذه القصیدة توجد فی دیوان شاعرنا و هی تبلغ ثلاثمائة و أربعة و ثمانین بیتاً، أخذنا منها ما ذکرناه، یمدح بها أمیر المؤمنین علیه السلام و یستدلُّ فیها على إمامته بحجج قویّة، و یتخلّص إلى رثاء الإمام السبط الشهید صلوات اللَّه علیه. و له من قصیدة یمدح بها أمیر المؤمنین سلام اللَّه علیه:

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 467

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 468

 

 

إلى أن یقول:

آخاهُ طهُ یومَ خمٍّ و قد             أُنزِلَ فیه فیه آیٌ جهارْ «1»

الیومَ أکملتُ لکم دینَکمْ             ناهیک من منقبةٍ لا تعارْ

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 469

 

و بخمٍّ بویعت إذ لیس إلّا             أنت دون الورى لها من محقّ‏

فأتى النصُّ فیک ألیومَ أکمل            – ت لکم دینَکمْ و أثبتُ حقّی‏

یا لها من إمامةٍ قد تسامت             بإمامٍ مؤیَّدٍ بالصدقِ‏

صاحبِ النصِّ و الدلالةِ بالإج            – ماع و الاتّفاق من غیر مذقِ «1»

نفسِ طه النبیِّ و الصهرِ و ابن ال             عمِّ و الصنوِ و الأخِ المشتقّ‏

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 470

 

و بیوم خمٍّ خبّر الغیّابَ عن             تأمیرِهِ فی البیعةِ الأشهادُ

إذا قام یخطبُ أحمدٌ مسترسلًا             عن ربّه و القولُ منه یعادُ

من کنت مولاه فحیدرةٌ له             مولىً و من کاد الوصیَّ یُکادُ

فإذا هنالک بخبخوا قومٌ به             من رغبةٍ فی حکمِه زهّادُ

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 471

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 472

 

ویل امرئ قد حاد عنه ضلّةً             و على النبیِّ بجهلِهِ یتقوّلُ‏

جعلَ الإمامةَ غیرَ موضعِها عمىً             و اللَّهُ أعلمُ حیث کانتْ تُجعلُ‏

و کفى علیّا فی الغدیرِ فضیلة             یأتی إلیها غیرُه یتوصّلُ‏

حیث الأمینُ أتى الأمینَ مبلّغاً             یقرا السلامَ من السلامِ و یعجلُ‏

بلّغ و إلّا لم تبلّغْ ما أتى             فی حقِّ حیدر أیّها المزمّلُ‏

فهناک بین الصحبِ قام لربِّه             یثنی بعالی صوتِهِ و یفضِّلُ‏

و یسارُ حیدرةٍ بیمناه و قد             نادى و منه فیه یُفصحُ مقولُ‏

من کنت مولاه فحیدرةٌ له             مولىً فإیّاکمْ به أن تُبدلوا

 

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 473

 

و لقد أصبح فی خمٍّ له             شاهدٌ عدلٌ أبى أن یرتشا

جاد بالقرصِ و صلّى العصرَ إذ             ردّه لمّا له غشّى العشا

 

و له قد کلّم الثعبانَ إذ             ظنّه الناس أتى کی ینهشا «1»