موضع معاویه با امام حسن علیه السّلام
«فرزند جگر خواره» با «امام حسن» علیه السّلام مواضعی در پیش گرفت که از مطالعه آن موی بر بدن راست می ایستد، و جان آدمی از شنیدنش آشفته و رنجور می شود. پیشانی انسانیت از آن شرمگین می شود، و دین و پاکدامنی آنرا محکوم و عدل و نکوکاری آنرا طرد می کند، دارندگان نسب پاک و خاندان برومند چنان روشی را زشت می شمارند، روشی را که «معاویه» به آسانی مرتکب آن شد و بدان وسیله دین و مروّت را به پستی کشید و مورد اهانت قرار دارد.
«امام حسن» علیه السلام کیست؟
این شخصیت بزرگ، که درود خدای بر او باد، اگر هیچ نبود لااقل شخصیتی از مسلمانان و یکی از حاملان قرآن و از کسانی است که روی به خدا آورده و راه نکوکاری و احسان در پیش گرفته اند، او علوم شرع را به دوش کشیده و مقاصد کتاب و سنت و همه ملکات فاضله را تعقیب کرده است. در مکارم اخلاق پیشوا و اسوه، و در فرهنگ اسلام سرمشق بوده است. در آیین پاک اسلام اهانت و آزار و محاربه با چنین شخصیتی سخت منع شده است و حدود شرع الهی روش مواجهه با اینان را بخوبی معین داشته، و هر چه این گونه شخصیتها نیکی ببینند، به نفع مسلمانان و هر چه آزار ببینند، بر علیه مسلمین است.
علاوه بر این، او در شمار صحابه گرامی پیغمبر بود و در میان اصحاب، از پدر بزرگوارش که بگذریم، کسی نیست که با او برابری تواند. و با این پایگاهی
که ایشان در عدالت و شئون دیگر دارند، در بین صحابه کسی یافته نمی شود. یکی از فضائل بزرگ این امام، آن است که در میان مردم در آن روزگار، کسی جز او مستحق امامت و پیشوایی نبوده، چرا که در فضل و نزدیکی به پیامبر، از همه برتر بود و سزاورترین صحابه بود که بر طبق مفاد احکام اسلام این پایگاه را احراز می کرد. بنابر این جدایی و مبارزه با چنین بزرگمردی جایز نبوده و به هیچ روی نمی بایست از اندیشه ها و سخنانش سرپیچی کرد و با او به مخالفت برخاست، و او را اذیت کرد، تا بدانجا که بر او لعنت بفرستند، مقامش را هتک کنند و شخصیت او را بدینگونه کوچک شمارند.
بر فضائل این امام، این را می باید افزود که سبط رسول خدا است و پاره تن، نور دیده پیامبر، و پیشوای بانوان عالم است. گوشت و خونش از گوشت و خون اوست. پس بر گروندگان نبوت پیامبر خاتم فرض است که شئون صاحب رسالت را پاس بدارند، و رضای او را بدست آورند، و براستی که او جز به آیین صریح و دین خالص رضایت نمی دهد.
وانگهی، این امام بزرگوار، پیش از همه اینها، یکی از اصحاب کساء می باشد که مطابق آیه شریفه، خدا هر گونه رجس و پلیدی را از آنان برداشته و پاک و مطهرشان کرده است.
این امام، یکی از آن معدود کسانی است که خداوند در سوره «هل اتی» ستوده و در حقشان آیه یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً
نازل فرموده است.
این امام یکی از نزدیکان «ذوی القربی» رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله است، که خداوند دوستی ایشان را واجب فرموده و آنرا پاداش رسالت قرار داده است.
او از کسانی است که مطابق آیات قرآنی، پیامبر خدا به وسیله آنها با نصارای نجران مباهله کرده است.
او یکی از دو امانت بزرگ است که پیغمبر بزرگوار صلّی اللّه علیه و آله پس از خود در میان امت به امانت گذاشته است، تا به آنان اقتداء کنند و فرموده است: «ما دام که به دامن آنها چنگ زده اید، گمراه نخواهید شد».
او از خاندانی است که در میان امت، حکم کشتی نوح را دارند، که هر که سوار آن شد نجات یافت و هر که تخلف کرد هلاک گردید.
او از کسانی است که خداوند واجب کرده که در نمازها به ایشان درود فرستند و هر که بر ایشان درود نفرستد نمازش پذیرفته نیست.
او یکی از کسانی است که رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله خطاب بدیشان فرمود: «هر که با شما بجنگد با من جنگیده و هر که با شما دوستی کند با من دوست است».
او یکی از افراد خیمه ای است که رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله برافراشت و فرمود: «ای گروه مسلمانان، من با هر که با اهل این خیمه دوستی ورزد، دوست و با هر آنکه دشمنی آنان را برگزیند دشمنم.
دوستار کسی هستم که بر اینان مهر بورزد. ساکنان این خیمه را فقط کسی دوست می دارد که نیکبخت واقعی و از تبار پاک باشد و کسی با اینان دشمنی می ورزد که بدبخت واقعی و از خاندان پست باشد».
این امام، یکی از دو ریحانه رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله است که آن بزرگوار آنها را می بوئید و به سینه خود می فشرد.
او برادر پاک «حسین بن علی» است که هر دو پیشوایان جوانان بهشت هستند.
او حبیب رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله است که مردم را به مهر وی توصیه می فرمود و می گفت: «خدایا من او را دوست دارم، تو نیز او را دوست بدار و دوستارش را نیز دوست بدار».
او یکی از دو جگر گوشه پیامبر صلّی اللّه علیه و آله است که آن بزرگوار آنها را بر دوش
می گرفت و می فرمود: «هر که این دو فرزندم را دوست بدارد، مرا دوست داشته و هر که با اینان دشمنی کند با من دشمنی کرده است».
او یکی از دو بزرگواری است که رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله دستشان را گرفت و فرمود:
«هر که مرا و این دو نفر را و پدر و مادر اینان را دوست بدارد، با من است و در روز قیامت در مرتبه من خواهد بود».
او یکی از دو فرزند رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله است که در حق ایشان می فرمود:
«حسن و حسین دو فرزند من هستند. هر کس اینها را دوست دارد، مرا دوست داشته، و هر کس مرا دوست بدارد، خدا او را دوست می دارد و وارد بهشت می کند. و هر کس این دو را دشمن بدارد، با من دشمنی کرده و هر که با من دشمنی کند، خدا او را دشمن می شمارد، و هر که را خدا دشمن بشمارد داخل آتش می کند» «1».
این شخصیت، «امام حسن مجتبی علیه السّلام» است

  الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج 11، ص: 11