اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۸ مهر ۱۴۰۲

قرینه سیزدهم بر دلالت حدیث غدیر(حدیث ابی هریره)

متن فارسی

قرینه سیزدهم- روایتی است که شیخ الاسلام حموینی در ” فراید السمطین ” از ابی هریره آورده که گفت: چون رسول خدا صلی الله علیه و آله از حجه الوداع مراجعت فرمود این آیه نازل شد: “یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک … ” و چون (آن حضرت) استماع نمود قول خدای تعالی را: “و الله یعصمک من الناس” قلب او آرامش یافت تا اینکه بعد از ذکر حدیث گوید: “و هذه آخر فریضه اوجب الله عباده ” یعنی و این آخرین امر واجبی بود که خداوند بندگان خود را بدان ملزم فرمود، پس چون رسول خدا صلی الله علیه و آله تبلیغ فرمود (این آیه)نازل شد: “الیوم اکملت لکم دینکم …” تا آخر آیه.

این لفظ ما را آگاه می سازد که رسول خدا صلی الله علیه در این کلمه پرده برداشته از فریضه ای که قبل از آن سابقه تبلیغ نداشته، و روا نیست که این معنی محبت و نصرت باشد، زیرا محبت و نصرت چه با بیان کتاب و چه سنت از روزگاری پیش معروف و مقرر بوده. پس باقی نماند مگر معنای امامت که امر بدان تاخیر یافت تا تشویش و شدت (عصبیت ها و خودسری ها) زبون و زدوده شود و نفوس مسلمین آماده پذیرش و تسلیم در قبال وحی الهی گردد، تا از چنین امر مهم و بزرگی نفوس سرکش نرمند و این چنین امر با معنای اولی سازش دارد.

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 663

متن عربی

القرینة الثالثة عشرة: ما أخرجه شیخ الإسلام الحمّوئی فی فرائد السمطین عن أبی هریرة قال:

لمّا رجع رسول اللَّه عن حجة الوداع نزلت آیة: (یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ‏) و لمّا سمع قوله تعالى: (وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ‏) اطمأنّ قلبه- إلى أن قال بعد ذکر الحدیث-: و هذه آخر فریضة أوجب اللَّه على عباده، فلمّا بلّغ رسول اللَّه صلى الله علیه و سلم نزل

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 663

قوله: (الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ‏) الآیة.

یُعطینا هذا اللفظُ خُبراً بأنّ رسول اللَّه صلى الله علیه و آله و سلم صدع فی کلمته هذه بفریضة لم یسبقها التبلیغ، و لا یجوز أن یکون ذلک معنى المحبّة و النصرة لسبق التعریف بهما منذ دهر کتاباً و سنّة، فلم یبقَ إلّا أن یکون معنى الإمامة الذی أخّر أمره حتى تُکتسح عنه العراقیل، و تُمرّن النفوس بالخضوع لکلِّ وحی یوحى، فلا تتمرّد عن مثلها من عظیمة تجفل عنها النفوس الجامحة، و هی الملائمة لمعنى الأَولى.