مناشده امیرالمومنین که در روز صفین سال 37هجری رخ داد
ابو صادق سلیم بن قیس هلالی تابعی بزرگوار در کتاب خود عنوان کرده که: علی علیه السلام (درصفین) در میان سپاهیان خود وگروهی از مردم و کسانی که در نواحی مختلفه و از مهاجرین و انصار حضورش بودند بر منبر بالا رفت و پس از حمد و ستایش خداوند فرمود: ای گروه مردم،مناقب من بیش از حد احصاء است و بعد از آنچه خداوند در کتاب خود نازل فرموده و آنچه که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده از تمام مناقب و جهات برتری خود اکتفا به آن میکنم:آیا میدانید که خداوند در کتابش سابق را بر مسبوق برتری داده، واحدی از این امت در راه خدا و رسول بر من پیشی نگرفته است؟ گفتند: آری چنین است.فرمود: شما را بخدا سوگند میدهم، آیاهنگامی که از رسول خدا صلی الله علیه و آله سئوال شد از قول خدای تعالی: « السابقون السابقون اولئک المقربون» رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: این آیه را خداوند نازل فرموده درباره پیغمبران و اوصیاء پیغمبران و من افضل انبیاء و رسولان خداوند هستم ووصی من علی بن ابی طالب افضل اوصیاء است؟ در این هنگام نزدیک70تن از اصحاب بدر که اکثر آنها از انصار و بقیه ازمهاجرین بودند برخاستند و از جمله آنها بودند:
ابو الهیثم بن تیهان،خالد بن زید،ابو ایوب انصاری ودر میان مهاجرین بود عماربن یاسر و گفتند: ما شهادت میدهیم که از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدیم که این سخن را فرمود . علی (ع) فرمود: شما را بخدا سوگند میدهم در مورد قول خدای تعالی: « یا ایها الذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» وقول خدای تعالی «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا» تا آخر آیه و سپس این آیه که فرماید:« و لم یتخذوا من دون الله و لا رسوله و لا المومنین ولیجه،»پس مردم گفتند: یا رسول الله آیا مخصوص بعضی از مومنین است و یا شامل همه آنها است؟
در نتیجه خدای عز و جل امر فرمود به پیغمبر خود صلی الله علیه و آله که به آنها بیاموزد و برای آنها تفسیر نماید ولایت را همان طور که نماز و روزه و زکوه و حج آنها را تفسیر و تعلیم فرمود، پس مرا در غدیر خم منصوب نمود و فرمود: همانا خداوند مرا به ابلاغ امری مامور فرموده که سینه من به آن تنگ شده و اندیشه نمودم که مردم درمقام تکذیب من برآیند. پس خداوند مرا تهدید بعذاب فرمود چنانچه آنرا ابلاغ نکنم. یا علی برخیز و سپس مردم را برای نماز جماعت دعوت کرد و نماز ظهر را با آنان خواند. سپس فرمود: ای مردم همانا خداوند مولای من است و من مولای مومنین هستم و اولی هستم (سزاوارترم) به آنها از خودشان، «هر کس که من مولای اویم پس علی مولای او است بارخدایا دوست بدار کسی را که او را دوست بدارد و دشمن دار کسی را که او را دشمن بدارد و یاری کن آنکه را که او را یاری نماید و خوار گردان آنکه را که او را خوار نماید.» در آن هنگام سلمان (از میان آن جمع کثیر) برخاست و گفت: یارسول الله چگونه ولائی؟ فرمود: ولائی مانند ولاء من، هر کس که من به او اولی (سزاوارتر) هستم از خودش علی علیه السلام اولی (سزاوارتر) به او است از خود او و خدای متعال نازل فرمود این آیه را « الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا » (تا آنجا که راوی گوید) در این موقع 12تن از اصحاب بدر بپا خاستند و گفتند ما شهادت میدهیم که آنچه را فرمودی از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدیم..
الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج 1، ص: 395
