اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۸ مهر ۱۴۰۲

کشته شدن عثمان از قول محمد بن طلحه

متن فارسی

کشته شدن عثمان از قول محمد بن طلحه:

از قول محمد بن طلحه به نقل از کنانه – آزاد شده صفیه – روایت کرده اند که : من شاهد کشته شدن عثمان بودم، و در حالی از خانه اش بیرون آمدم که چهار جوان قرشی را در حالیکه خون آلوده بودند و در دفاع ازعثمان شرکت داشتند پیشاپیشم به بیرون حمل می کردند و عبارت بودند از حسن بن علی و عبد الله بن زبیر و محمد بن حاطب و مروان. (محمد بن طلحه) می گوید از او (یعنی کنانه) پرسیدم آیا درباره محمد بن ابی بکر اطلاعی داری که چه کرد؟ گفت:  پناه بر خدا به اطاق عثمان وارد شد و عثمان به او گفت:  عمو جان تو قاتل من نیستی.  و سخن هائی با او گفت که بر اثر آن از اطاق بیرون رفت “. در سند این روایت تاریخی نام ” کنانه ” هست که ” ازدی ” وی را در شمار راویان ضعیف آورده است و می گوید سند روایتی که او بیاورد استوار نخواهد بود.  و ترمذی می گوید:  سندش قابل اعتنا نیست.  و نیز گوید:  سندش شناخته نیست  .”بخاری ” در تاریخش روایتی از قول کنانه – آزاد شده صفیه – آورده است که می گوید  : من عنان قاطری را که صفیه بر آن سوار بود به دست داشتم و می بردمش تا از عثمان دفاع کند.  مالک اشتر او را دید و بر صورت قاطر زده آن را رمانید، و بر اثر آن صفیه گفت:  مرا برگردانید تا این سگ آبروی مرا نبرد.  من جزو کسانی بودم که حسن (بن علی) را پس از مجروح شدن حمل می کردند، و قاتل عثمان را دیدم و او از اهالی مصر بود و نامش جبله .

( الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب  ج 9 ص 327 )

متن عربی

و من طریق محمد بن طلحة عن کناسة «2» مولی صفیّة، قال: شهدت مقتل عثمان فأُخرج من الدار أمامی أربعة من شباب قریش مضرّجین بالدم محمولین کانوا یدرءون عن عثمان و هم: الحسن بن علیّ و عبد اللَّه بن الزبیر و محمد بن حاطب و مروان، فقلت له: هل تدری محمد بن أبی بکر بشی ء من دونه «3»؟ قال: معاذ اللَّه، دخل علیه فقال له عثمان: یا ابن أخی لست بصاحبی. و کلّمه بکلام فخرج «4».

                        الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج 9، ص: 328

فی الإسناد کنانة: ذکره الأزدی فی الضعفاء، و قال: لا یقوم إسناد حدیثه. و قال الترمذی: لیس إسناده بذاک. و قال أیضاً: لیس إسناده بمعروف «1».

و روی البخاری فی تاریخه (4 قسم 1 ص 237)، من طریق کنانة مولی صفیّة، قال: کنت أقود بصفیّة لتردّ عن عثمان، فلقیها الأشتر فضرب وجه بغلتها حتی قالت: ردّونی و لا یفضحنی هذا الکلب، و کنت فیمن حمل الحسن جریحاً، و رأیت قاتل عثمان من أهل مصر یقال له: جبلة.