9- طیبى، حسن بن محمّد، متوفاى 743 در «الکاشف» در شرح حدیث غدیر گوید: قول او – پیغمبر صلى اللّه علیه و آله- «انّی أولى بالمؤمنین من انفسهم / همانا من اولى (سزاوارتر) هستم باهل ایمان از خود آنها»
قصد آن حضرت (مدلول) قول خداى تعالى است: النَّبِیُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ
(این جمله از آیه) اطلاق دارد و دانسته نشد که به اهل ایمان از خود آنها به چه چیز اولى است؟ لذا پس از آن مقیّد ساخت (به این جمله): «وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ»
تا اعلام فرموده باشد که آن جناب به منزله پدر است، و قراءت ابن مسعود رضى اللّه عنه این معنى را تأیید میکند، او چنین قراءت کرده: «النبیّ أولى بالمؤمنین من أنفسهم و هو أب لهم». و مجاهد گفته که: هر پیغمبرى پدر امّتش میباشد و به همین جهت و مناسبت مؤمنین برادران یکدیگر شدند پس در این هنگام در قول پیغمبر صلى اللّه علیه و آله:
«من کنت مولاه فعلیّ مولاه»
در بودن او (على علیه السّلام) به منزله پدر تشبیه صورت گرفته، پس بر امّت واجب است احترام و بزرگ داشت او و نیکى به او، و بر او است که نسبت به امّت شفقت و مهربانى نماید و چون پدر بر اولاد با آنها رئوف باشد و براى همین عمر تهنیت گفت با این عبارت: «یا بن أبى طالب اصبحت و امسیت مولى کل مؤمن و مؤمنة».
الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج1، ص: 686