اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۲۳ آذر ۱۴۰۳

عید گرفتن روز غدیر خم توسط علی(ع)

متن فارسی

امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیه السلام نیز شعار پیغمبر بزرگوار صلی الله علیه و آله را پیروی نموده و شخصا نیز این روز را عید گرفته و در سالی که عید غدیر در روز جمعه واقع شده بود خطبه ایراد فرمود و از جمله فرمایشات آن جناب در خطبه مزبور این جمله است که فرمود:

همانا خدای عز و جل برای شما گروه اهل ایمان در این روز دو عید بزرگ و با عظمت راجع فرموده (جمعه-غدیر) که هیچ یک از این دو بدون آن دیگری برقرار و استوار نخواهد بود، این موهبت را به شما فرمود تا کردار شایسته و عنایت خود را درباره شما کامل گرداند، و شما را بر طریق رشد و صلاح را دارد و به دنبال آنان که از نور هدایت او بهره مند هستند قرار دهد، و در شاهراه مقصود حکیمانه خود به راه اندازد، و عطایای گوارای خود را بر شما بیفزاید، از این رو جمعه را مقرر فرمود برای اجتماع شما تا در اثر این اجتماع، خود را از پلیدی های پیش از آن پاک و پاکیزه نمائید و آثار کثیف کسب های ناروا و ناپسند که در ظرف یک هفته فاصله بین دو جمعه دامان شما را آلوده نموده شستشو نمائید این روز برای اهل ایمان یک یادآوری است، و نموداری از خشیت پرهیزگاران است، و در این روز چند برابر پاداش کارهای خوبی را که اهل طاعت در روزهای دیگر اتیان نموده اند به شما موهبت فرماید، و این روز را چنان قرار داده که حق آن ادا نشود مگر به انجام اوامر او، و خودداری از آنچه نهی فرموده، و مجاهدت بسیار در انجام آنچه که بدان با تاکید دعوت نموده اینک اعتراف به یگانگی او پذیرفته نمیشود مگر با اعتراف به نبوت پیغمبر صلی الله علیه و آله، و دینی پذیرفته نمیشود مگر با پذیرش ولایت آنکه به ولایت اوامر فرموده، و موجبات اطاعت او فراهم نشود مگر با پیوستن به رشته او و آنانکه اهل ولایت اویند و به همین مناسبت در روز غدیر خم بر پیغمبر خود صلی الله علیه و آله فرو فرستاد آنچه را که درباره مخلصین و برگزیدگان خود اراده فرموده بود و او را امر کرد به ابلاغ و اینکه به اهل شبهه و نفاق اعتنائی نکند و از همکاری های آنان بر ضد حق اندیشه ننماید و مصونیت آن جناب را از کید منافقین تضمین فرمود…

تا آنجا که فرماید:

خداوند شما را مشمول رحمت خود فرماید. هنگام بازگشت از این مجلس بر اهل بیت و عیالات خود توسعه دهید و به برادران خود نیکی کنید و خدای عز و جل را سپاسگذاری نمائید که شما را به این موهبت موفق فرموده و خود را به اتفاق و اجتماع وادارید تا خداوند جدائیهای شما را جمع فرماید، و به طور متقابل با یکدیگر نیکی کنید تا خدای الفت و مهربانیهای شما را با یکدیگر پیوسته و ثابت گرداند و نعمت های الهی را به یکدیگر هدیه نمائید به پاس اینکه ثواب و پاداش اعمال شما را در این روز چند برابر اعیاد دیگر قبل و بعد آن قرار داده، و این فضیلت را اختصاص به مثل امروز داده، و نیکی در این روز مال شما را پر بهره میکند و بر عمر شما میفزاید، و مهربانی های متقابل شما در این روز موجب رحمت و عطوفت خداوند به شما میشود و برای برادران و اهل خانه خود از آنچه خداوند به شما تفضل فرموده تا بتوانید مهیا سازید و تا آنجا که استطاعت دارید ببخشید و تا برای شما امکان دارد در این کار بکوشید و با یکدیگر با چهره های گشاده و شادمانی روبرو شوید…

(الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 529)

متن عربی

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 529

و اقتفى أثر النبیّ الأعظم أمیر المؤمنین علیّ بن أبی طالب علیه السلام نفسه فاتّخذه عیداً، و خطب فیه سنةً اتّفق فیها الجمعة و الغدیر،

و من خطبته قوله:

 «إنّ اللَّه عزّ و جلّ جمع لکم- معشر المؤمنین- فی هذا الیوم عیدین عظیمین کبیرین، و لا یقوم أحدهما إلّا بصاحبه؛ لیکمل عندکم جمیل صنعه، و یقفکم على طریق رشده، و یقفو بکم آثار المستضیئین بنور هدایته، و یسلککم منهاج قصده، و یوفِّر علیکم هنی‏ء رِفده، فجعل الجمعة مجمعاً ندب إلیه لتطهیر ما کان قبله و غسل ما أوقعته مکاسب السوء من مثله إلى مثله، و ذکرى للمؤمنین، و تبیان خشیة المتّقین، و وهب من ثواب الأعمال فیه أضعاف ما وهب لأهل طاعته فی الأیّام قبله، و جعله لا یتمّ إلّا بالائتمار لما أمر به، و الانتهاء عمّا نهى عنه، و البخوع بطاعته فیما حثَّ علیه و ندب إلیه، فلا یُقبل توحیده إلّا بالاعتراف لنبیّه صلى الله علیه و آله و سلم بنبوّته، و لا یقبل دیناً إلّا بولایة من أمر بولایته، و لا تنتظم أسباب طاعته إلّا بالتمسّک بعصمه و عصم أهل ولایته، فأنزل على نبیّه صلى الله علیه و آله و سلم فی یوم الدوح ما بیّن به عن إرادته فی خلصائه و ذوی اجتبائه، و أمره بالبلاغ و ترْکِ الحفْل بأهل الزیغ و النفاق و ضمن له عصمته منهم…» إلى أنَّ قال:

 «عودوا رحمکم اللَّه بعد انقضاء مجمعکم بالتوسعة على عیالکم، و بالبرّ بإخوانکم، و الشکر للَّه عزَّ و جلّ على ما منحکم، و اجمعوا یجمع اللَّه شملکم، و تبارّوا یصل اللَّه أُلفتکم، و تهادَوا نعمة اللَّه کما منّاکم بالثواب فیه على أضعاف الأعیاد قبله أو بعده إلّا فی مثله، و البرّ فیه یُثمر المال و یزید فی العمر، و التعاطف فیه یقتضی رحمة اللَّه و عطفه، و هیّئوا لإخوانکم و عیالکم عن فضله بالجهد من وجودکم، و بما تناله القدرة من استطاعتکم، و أظهروا البِشْر فیما بینکم و السرور فی ملاقاتکم». الخطبة «1».