اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۲۶ خرداد ۱۴۰۴

غدیریه خطیب خوارزمی

متن فارسی

غدیریه خطیب خوارزمى (568- 484)

ألا هل من فتى کأبى تراب                     امام طاهر فوق التّراب‏

– جوانمردى چون بوتراب کجاست؟ پیشواى پاک گوهر در پهنه گیتى.
– اگر دیدگانم دردمند گردد، از غبار نعلش توتیا سازم.
– محمد رسول گرامى شهر علم است، امیر مؤمنان باب علم باشد.
– در محراب عبادت گریان، در صحنه پیکار خندان.
– از زر و زیور چشم پوشید، در هم و دینار نیندوخت.
– در پهنه رزمگاه سپاه شیطان تار و مار کرد، چون صاعقه شمشیرش آتش برانگیخت.
– على است که با زیور هدایت آزین گرفت، از آن پیش که جامه جوانى در پوشد.
– على است که بتهاى قریش بشکست، آنگاه که بر شانه رسول برآمد.
– على است که با نص وصایت، زنان پیغمبر را کفیل آمد، «1» امینى که حجابش رادع نباشد.
– على است که «عمرو عبدود» را با ضرب شمشیر فرو انداخت، ضربتى که اسلام را آباد کرد.
– داستان «براءت» و «غدیر خم» و «پرچم روز خیبر» نزاع را فیصله بخشد.
– محمد و على چون هارون و موسى باشند. این تمثیل از پیامبر بزرگوار است.
– در مسجد خود، درهاى دیگران مسدود کرد، درب خانه على بازماند.
– مردمان، یکسر، قشراند، سرورمان على مغز باشد.
– ولایتش- بی‌شک- مانند قلاده، بر گردن مؤمنین افتاد، بینى دشمنان بر خاک مالید.
– هر گاه «عمر» در پاسخ مسائل بخطا رفت، على راه صوابش بنمود.
– و عمر از ره انصاف گفت: اگر على نمی‌بود پاسخ خطایم مرا به هلاکت و تباهى می‌راند.
– از این رو فاطمه و سرورمان على، با دو فرزندش، مایه خوشنودى و مسرت خاطراند.
– هر که خواهد خاندانى را با ستایش بر کشد، من ثناخوان اهل بیت رسولم.
– اگر مهر آنان مایه ننگ و عار باشد- و هیهات که چنین باشد- من از روزى که فرزانه گشتم، قرین این ننگ و عارم.
– على را که پرتو حق و رهبر حقجویان بود، کشتند. آنکه یکتا مرد میدان بود.
– زاده‏اش حسن مجتبى، جوانمرد عرب را کشتند، باسم مذاب کارش ساختند.
– حسین را از آب فرات محروم کردند، با طعن نیزه و شمشیر بخاک و خون کشیدند.
– اگر سخن زینب نبود، على سجاد را هم می‌کشتند، کودکى خردسال.
– پیشواى عدالت زید بن على را بردار کشیدند، خدا را ز این ستم ناهنجار.
– دختران محمد در تابش خورشید، تشنه لب، خاندان یزید در سایه قصر و خرگاه.
– خاندان یزید خیمه چرمین به پا کردند، اصحاب کساء جامه بر تن نداشتند. «1»

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏4، ص: 531

متن عربی

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏4، ص: 531

51- الخطیب الخوارزمی

المولود (484)

المتوفّى (568)

ألا هل من فتىً کأبی ترابِ             إمامٌ طاهرٌ فوقَ الترابِ‏

إذا ما مقلتی رمدتْ فکُحلی             ترابٌ مسَّ نعل أبی ترابِ‏

محمدُ النبیُّ کمصرِ علمٍ             أمیرُ المؤمنین له کبابِ‏

هو البکّاءُ فی المحراب لکن             هو الضحّاکُ فی یوم الحرابِ‏

و عن حمراءِ بیتِ المالِ أمسى             و عن صفرائه صفرَ الوطابِ ( «1»)

شیاطینُ الوغى دُحروا دحوراً             به إذ سلَّ سیفاً کالشهابِ‏

علیٌّ بالهدایةِ قد تحلّى             و لمّا یدّرع بُردَ الشبابِ‏

علیٌّ کاسرُ الأصنامِ لمّا             علا کتفَ النبیِّ بلا احتجابِ‏

علیٌّ فی النساء ( «2») له وصیٌّ             أمینٌ لم یمانعْ بالحجابِ‏

علیٌّ قاتلٌ عمرَو بن ودٍّ             بضربٍ عامر البلدِ الخرابِ‏

حدیثُ براءةٍ و غدیرُ خمٍّ             و رایةُ خیبرٍ فصلُ الخطابِ‏

هما مَثَلًا کهارونٍ و موسى             بتمثیلِ النبیِّ بلا ارتیابِ‏

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏4، ص: 532

بنى فی المسجد المخصوص باباً             له إذ سدَّ أبوابَ الصحابِ‏

کأنّ الناسَ کلَّهمُ قشورٌ             و مولانا علیٌّ کاللبابِ‏

ولایتُه بلا ریبٍ کطوقٍ             على رغمِ المعاطسِ فی الرقابِ‏

إذا عُمَرٌ تخبّطَ فی جوابٍ             و نبّهه علیٌّ بالصوابِ‏

یقول بعدله لو لا علیٌّ             هلکتُ هلکتُ فی ذاک الجوابِ‏

ففاطمةٌ و مولانا علیٌّ             و نجلاه سروری فی الکتابِ‏

و من یک دأبُه تشییدَ بیتٍ             فها أنا مدحُ أهلِ البیتِ دابی‏

و إن یک حبّهمْ هیهات عاباً             فها أنا مذ عقلتُ قرینَ عابِ‏

لقد قتلوا علیّا مذ تجلّى             لأهلِ الحقِّ فحلًا فی الضرابِ‏

و قد قتلوا الرضا الحسنَ المرجّى             جوادَ العربِ بالسمِّ المذابِ‏

و قد منعوا الحسینَ الماءَ ظلماً             و جُدِّل بالطعانِ و بالضرابِ‏

و لولا زینبٌ قتلوا علیّا ( «1»)             صغیراً قتلَ بقٍّ أو ذُبابِ‏

و قد صلبوا إمام الحقِّ زیداً             فیا للَّهِ من ظلمٍ عجابِ‏

بناتُ محمدٍ فی الشمس عطشى             و آلُ یزیدَ فی ظلِّ القبابِ‏

لآل یزیدَ من أدمٍ خیامٌ             و أصحابُ الکساءِ بلا ثیابِ ( «2»)