اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۲۳ آذر ۱۴۰۳

هر کس می خواهد انبیا را ببیند به خلفا بنگرد

متن فارسی

ابن عساکر روایتی ثبت کرده است از طریق ابراهیم بن محمد بن احمد قرمیسینی از انس بن مالک که به پیامبر (ص) می رساند: “هر که دوست می دارد ابراهیم را در مقام خلیلی آن بنگرد باید به ابو بکر در حال ملایمتش بنگرد، و هر که خوش دارد به نوح درحال شدتش بنگرد باید به عمر بن خطاب با شجاعتش بنگرد و هر که مایل است رفعت ادریس را دریابد به مهربانی عثمان بنگرد و هر که دوست می دارد به سخت کوشی یحیی بن زکریا بنگرد به پاکی علی بن ابی طالب بنگرد “

ابن عساکر می گوید: این روایت یکباره غیر عادی و استثنائی است و در سندش نام عده ای هست که وضعشان مجهول و حالشان نامعلوم است و قابل اطمینان نیستند و به جعلی و ساختگی بودن نزدیک تر از سستی و بی پایگی است. ابن بدران که عهده دار به اصطلاح تهذیب تاریخ ابن عساکر گشته سند این روایت را حذف کرده است و سندش چنان که در لسان المیزان آمده چنین است: قرمیسینی از عمر بن علی بن سعید از یونس از محمد بن قاسم از ابی یعلی از محمد بن بکار از ابن ابی ثابت بنانی از انس.

عقبه می گوید: این سند روایت عمر است و در سندش بیش از یک مجهول و ناشناس قرار دارد.

ذهبی می گوید: سندی تاریک است با خبری که به صحت نپیوسته است.

(الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب ،ج10،ص134)

متن عربی

19- أخرج ابن عساکر من طریق إبراهیم بن محمد بن أحمد القرمیسینی، عن أنس بن مالک مرفوعاً: من أحبّ أن ینظر إلى إبراهیم علیه السلام فی خلّته فلینظر إلى أبی بکر فی سماحته، و من أحبّ أن ینظر إلى نوح فی شدّته فلینظر إلى عمر بن الخطّاب فی شجاعته، و من أحبّ أن ینظر إلى إدریس فی رفعته فلینظر إلى عثمان فی رحمته، و من أحبّ أن ینظر إلى یحیى بن زکریّا فی جهادته فلینظر إلى علیّ بن أبی طالب فی طهارته.

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج 10، ص: 133

تاریخ الشام «1» (2/251).

قال ابن عساکر: هذا الحدیث شاذّ بالمرّة، و فی إسناده جماعة ممّن أمرهم مجهول لا یُعرف حالهم، فلا یوثق بهم، و هو إلى الوضع أقرب منه إلى الضعف. انتهى.

قال الأمینی: حذف ابن بدران مهذّب التاریخ سند الروایة و هو کما فی لسان المیزان «2» (4/317): القرمیسینی، عن عمر بن علیّ بن سعید، عن یونس، عن محمد ابن القاسم، عن أبی یعلى، عن محمد بن بکار، عن ابن أبی ثابت البنانی، عن أنس.

و قال: قال عقبة: هذا إسناد عمر، و فی إسناده غیر واحد مجهول. و قال الذهبی فی المیزان «3» (2/266): إسناد مظلم بخبر لم یصح