سخنرانى پیامبر (ص) در برترى ابوبکر

بخاری در بخش برتری ها، به هنگام گفتگو از این سخن پیامبر: “همگان درهائی را که به مسجد باز می شود ببندند مگر ابوبکر” در ج 5 ص 242 و در بخش ” هجرت به مدینه ” ج 6 ص 44 از راه ابو سعید خدری آورده است که گفت: “پیامبر خدا (ص) برای مردم سخنرانی کرد و گفت: به راستی خداوند بنده ای را به خود واگذاشت که از میان این جهان و آن چه در نزد او است یکی را برگزیند ” خدری گفت: پس ابوبکر بگریست و ما از گریه او در شگفت شدیم که پیامبر خدا (ص) درباره بنده ای حدیث دهد که کار گزینش به خود او واگذار شده باشد (پس وی به گریه درآید تا دانستیم) آن کس خود پیامبر (ص) و ابوبکر نیز داناترین ما بود (که آن سخن را دریافت) پس پیامبر خدا (ص) گفت: کسی که بیش از همه مردمان با همراهی ها و دادن دارائی خویش بر من منت دارد ابوبکر است و اگر من دوستی جز پروردگارم برمی گزیدم البته ابوبکر رابرمی گزیدم ولی برادری و دوستی اسلامی هست، همه درهائی را که به مسجد باز می شود باید ببندند مگر دری که از آن ابوبکر است. و حدیث ابن عساکر افزونی ای به این گونه دارد: “….ما دانستیم که او جانشین وی خواهد شد ” و در حدیث رازی در ج 2 ص 347 از تفسیرش نیز سخن پیامبر به این گونه آمده از میان همه مردمان هیچ کس نیست که بیش از (ابوبکر) پسر ابوقحافه با همراهی ها و دادن آن چه در دست داشت بر ما منت نهاده باشد.

امینی گوید: برگردید به ج 3 ص 176 تا 187 از همین نگارش ما – چاپ دوم- تا پشتگرمی تان به دروغی که در حدیث بالا درباره درهای مسجد و بسته شدن آن ها آمده بیشتر گردد و آنگاه ابن تیمیه را ببینید که در پیرامون آن، چه هوچی گری ها و گرد و خاک ها به را انداخته. از دیگر آگاهی هائی که از این حدیث به دست می آید یکی سخن ابو سعید است که گفته: “ابوبکر داناترین ما بود “. با آن که آن دانش (آگاهی از نزدیک بودن مرگ پیامبر) ویژه ابوبکر نبود و همه کسانی که – در بازپسین دیدار او (ص) از خانه خدا- سخنان وی (ص) را شنیده و به یاد سپردند این دانش را داشتند زیرا در میان آن گفته ها فرازهائی از این گونه – که در جلد نخست آوردیم- به گوش می خورد: نزدیک است که مرا بخوانند و من نیز بپذیرم… و تازه اگر هم گرفتیم که این دانش را به جز خلیفه کسی نداشته است باز مگر این چه دانشی است که به آن تواند بالید؟ آیا می توانست به یاری آن، گره کوری در زمینه آئین های خدائی را بگشاید؟ یا پرسش های دشوار فلسفه را پاسخ بدهد؟ یا روشنگر پیچیدگی هائی که در دانش های کیش ما هست باشد؟ یا از چهره رازهای نهفته های آفرینش پرده بردارد؟ هیچ یک از این خواسته ها را از آن دانش و آگاهی آن چنانی نمی توانست داشت، و اگر هم گرفتیم که تنها او به درستی آن را دارا بوده تازه خود آن چیزی نیست مگر آگاهی از این که پیامبر (ص) آن سخن را درباره خویش گفته است و شاید هم که پیشتر در این باره چیزی از وی شنیده بود و این هنگام به یادش آمد و ما در جلد هفتم هنگام گفتگو از داناتر بودن این مرد به اندازه ای در این باره سخن راندیم که بیش از آن نمی توان. پس به همان جا برگردید.

این هم که از زبان پیامبر آورده اند: “ابوبکر بیش از همه مردمان با همراهی ها و بخشیدن دارائی خود بر من منت نهاد “. می پرسیم: کدامین کس،کدام منت را در همراهی با پیامبر و در بخشیدن دارائی خویش در راه آئین وی (ص) بر او (ص) نهاده؟ هر کس کار شایسته ای کند به سود خود کرده و آن که بدی کند به خویش زیان زده. “اگر نیکوکاری کنید با خود نیکوئی کرده اید و اگر بدی کنید نیز با خود کرده اید”. این پیامبر خدا بود که با خواندن و راه نمودن و پیراستن همه آدمیان بر ایشان منت نهاده و اگر کسی با او همراهی نمود و به وی یاری رساند و خود را در آن دیده و نیکی خود را خواسته. “بر تو منت می نهند که مسلمان شده اند بگو با مسلمان شدن خویش بر من منت ننهید زیرا خداست که با راهنمائی شما به گرویدن به کیش خود – اگر راستگو باشید- بر شما منت می نهد”، “به راستی که خداوند بر مؤمنین به آئین راستین منت نهاد که از میان ایشان پیامبری پیامبر تا فرازهائی را که برای راه نمودن به سوی او بایسته است برایشان بخواند و ایشان را پاکیزه گرداند و نامه آسمانی و فرزانگی به ایشان آموزد، هر چند که پیش از آن در گمراهی آشکار باشند.” و تازه به گونه ای که تو را آگاه خواهیم ساخت ابوبکر دارائی نداشته که با بخشیدن آن ها منتی بر پیامبر بنهد و داستان دوست گرفتن پیامبر را هم که در دنباله این فراز آمده در جلد سوم آوردیم و ساختگی بودن آن را روشن کردیم گذشته از آن که ناساز است با حدیث ساختگی دیگری که حافظ سکری از راه ابی پسر کعب آورده که او گفت: من دیرتر از همه مردم از پیامبر شما (ص) جدا شدم پنج شب پیش از درگذشت او بر وی درآمدم و او دو دست خود را می گردانید و می گفت: به راستی هیچ پیامبری نبوده مگر از میان توده خود دوستی برگرفته و به راستی دوست من از میان توده ام ابوبکر پسر ابو قحافه است آگاه باشید که خدا مرا همان گونه دوست خود گرفت که ابراهیم را دوست خود گرفت و هم با حدیث ساختگی دیگری که طبرانی از راه ابو امامه از زبان پیامبر آورده است: بهراستی خداوند مرا همان گونه دوست خودگرفت که ابراهیم را دوست خود گرفت و البته دوست من هم ابوبکر است “. کنزالعمال ” 138:6 و هم با حدیث ساختگی دیگری که ابو نعیم از راه ابو هریره از زبان پیامبر آورده: هر پیامبری،از میان توده اش دوستی دارد و البته دوست من هم ابوبکر است ” کنز العمال” 40:6 و چنین است که حدیث های ساختگی، یکی با دیگری ناساز در می آید چرا که هر یک از سازندگان از آنچه دیگری ساخته و بافته ناآگاه است و هر کدامشان – در بافتن دروغ ها- توانائی و گشاده دستی ویژه خود دارند و خداوند نیز از آن چه انجام می دهند ناآگاه نیست. و پیش از همه این ها باید میانجیان زنجیره آن حدیث را نگریست و آسیبی را که با بودن اسماعیل (پسر عبدالله- ابو عبدالله- پسر ابو اویس و خواهر زاده مالک و راوی و هم نژاد او) در آن هست پیش چشم داشت زیرا:

ابن ابی خیثمه می گوید: او راستگو است و با خردی ناتوان، که نتواند نیکو روایت نماید و او را چنان کسی نمی شناسند که آن چه بایسته این کار است بگزارد یا جز از نگاشته اش برخواند.

معاویه پسر صالح نیز گوید: او و پدرش در کار روایت ناتوان اند.

و ابن معین گوید: او و پدرش حدیث دزدی می کرده اند،

و ابراهیم پسر جنید از زبان یحیی بن معین آورده که او دروغگو و بی ارزش و درهم گوی بوده است.

و نسائی گفته: در این کار ناتوان است. و جای دیگر می گوید: سخن او شایسته پشتگرمی نیست.

و لالکائی گفته: نسائی در نکوهش او چندان پیش رفته که کارش به رها کردن حدیث های او انجامیده و شاید هم در پیرامون او زمین هائی برای وی آشکار شده که برای دیگران آشکار نشده زیرا از سخن همه اینان برمی آید که او در این کار ناتوان است.

و ابن عدی گوید: او از زبان دائی اش حدیث هائی دور از باور بازگو کرده که هیچ کس در زمینه آن ها از وی پیروی ننموده.

امینی گوید: این نیز از همان حدیث های دور از باور است که او از زبان دائی اش بازگو کرده است. و دولابی او را در جرگه کسانی یاد کرده که در کار روایت ناتوان اند و می گوید: از نصر پسر سلمه مروزی شنیدم می گوید: پسر ابو اویس، دروغ ساز است که از زبان مالک پرسش های ابن وهب را بازگو می کرد. و عقیلی نیز در نامه ای که درباره همین ناتوانان پرداخته از زبان یحیی پسر معین آورده است که ابن ابی اویس به دو پول نمی ارزد. و دار قطنی گفته: در بازگوگری حدیث های درست، او را بر نمی گزینم. و اسماعیل نیز در ” المدخل ” او را یاد کرده و می گوید:در سبکی او چیزها گفته اند که یادآوری آن ها را خوش نمی دارم. و برخی گفته اند: در پیروی از آئین نامه ها از او دوری گزیدیم و ابن حزم در ” المحلی ” می نویسد: ابوالفتح ازدی گفت: سیف پسر محمد مرا حدیث کرد که ابن ابی اویس، حدیث ساز بوده. و نسائی از راه سلمه بن شبیب آورده است که او گفت: از اسماعیل پسر ابو اویس شنیدم می گفت: هرگاه مردم مدینه کارشان در پیرامون چیزی به چند دستگی می کشید برای (رهاندن) ایشان (از این گرفتاری) به حدیث سازی می پرداختم. و خوب! با همه این ها آیا گزافگوئی و یاوه سرائی نیست که نووی در دیباچه نامه روشنگرش بر ” صحیح مسلم ” می نویسد: “دانشوران- که خدایشان بیامرزاد- هم داستان شده اند که پس از قرآن گرامی، درست ترین نامه ها، صحیح بخاری و مسلم است”؟! آیا نگاشته ای که حدیثش این و سرگذشت بازگوگران حدیث هایش این باشد – و تازه این یکی از بهترین و کم آسیب ترین آن ها است- می تواند درست ترین نامه ها پس از قرآن به شمار آید؟!

“سهمناک است سخنی که از دهان ایشان بیرون می آید”

و آن گاه اگر درست ترین نگاشته های ایشان که همگی بر درستی آن هم داستان اند چنین باشد دیگر نگارش هاشان به هنگام ارزیابی چگونه خواهد بود؟

(الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب ج 8 ص 50 تا 54)