اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۶ مرداد ۱۴۰۳

شبهه سوم «ابن تیمیه» درباره شأن نزول آیه عذاب واقع

متن فارسی

وجه سوم (از اشکالات ابن تیمیه) این است که: قول خدای تعالی: «و اذ قالوا اللهم ان کان هذا هو الحق من عندک فامطر علینا حجاره من السماء…» به اتفاق (مفسرین) بعد از بدر چند سال قبل از روز غدیر نازل شده است.

جواب علامه: گویا این مرد گمان میکند نظر راویان احادیثی که موید هم دیگرند این است که حارث بن نعمان (آن مرد کافر) آنچه بر زبان آورده از آیه کریمه ای است که سابقا نازل شده و او آن را در قالب دعا درآورده و در آن روز بیان داشته در صورتی که خواننده این اخبار به خوبی درک میکند که این گمان درست نیست. و یا اینکه این مرد چنین گمان نمود که در آیاتی که سابقا نازل شده مانعی هست که کسی به آن سخن گوید، مگر در این روایت (و نقل این واقعه) جز این ذکر شده؟ که این مرد مرتد (حارث یا جابر) چنین کلماتی را بر زبان آورده؟ این مطلب چه ربطی با وقت نزول آیه مزبور دارد؟ آیه مزبور در هر موقع که بوده -بدر یا احد- به جای خود. این مرد کفر خود را به آن آشکار ساخته کما این که کفار قبل از او الحاد خود را به آن آشکار نمودند. مطلب معلوم است. ابن تیمیه میخواهد با تعداد اشکالاتی که طرح میکند یک مطلب حق و ثابتی را به زعم خود ابطال نماید

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 488

متن عربی

الوجه الثالث: إنَّ قوله تعالی: (وَ إِذْ قالُوا اللَّهُمَّ إِنْ کانَ هذا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِنْدِکَ فَأَمْطِرْ عَلَیْنا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ ) «1»‏

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏1، ص: 489

نزلت عقیب بدر بالاتفاق قبل یوم الغدیر بسنین.

الجواب: کأنّ هذا الرجل یحسب أنَّ من یروی تلک الأحادیث المتعاضدة یری نزول ما لهج به الحارث بن النعمان الکافر- من الآیة الکریمة السابق نزولها، و أفرغها فی قالب الدعاء- فی الیوم المذکور، و القارئ لهاتیک الأخبار جِدّ علیم بمَیْنه فی هذا الحسبان، أو أنَّه یری حَجراً علی الآیات السابق نزولها أن ینطق بها أحد، فهل فی هذه الروایة غیر أنَّ الرجل المرتدّ- الحارث أو جابر- تفوّه بهذه الکلمات؟ و أین هو من وقت نزولها؟ فدعْها یکن نزولها فی بدر أو أُحد، فالرجل أبدی کفره بها، کما أبدی الکفّار قبله إلحادهم بها. لکن ابن تیمیّة یرید تکثیر الوجوه فی إبطال الحقِّ الثابت.