پاره ای از روایات جعلی در فضیلت عثمان
34/ احمد حنبل در ” مسند ” و ابو نعیم در ” حلیه الاولیاء ” روایتی ثبت کرده اند هر کدام از یک طریق . یکی از طریق عبد الله بن جعفر از یونس بن حبیب از ابی داود . و دیگری از فاروق بن خطابی از ابی مسلم کجی از حجاج بن نصر – ابو محمد بصری که می گویند : سکن بن مغیره اموی (بصری آزاد شده خانواده عثمان) از ولید بن ابی هشام بصری از فرقد بن ابی طلحه از عبد الرحمن بن ابی خباب سلمی بصری روایت کرده می گوید : پیامبر (ص) در نطقی مردم را به تدارک سپاه ” تنگدستی ” تشویق کرد . عثمان گفت : من یکصد شتر را با پالان و ساز و برگش تعهد می کنم . پیامبر (ص) دوباره به تدارک خواند . عثمان گفت : یکصد شتر دیگر با پالان و ساز و برگش به عهده من . پیامبر (ص) دگر بار به تدارک برانگیخت . عثمان گفت : یکصد شتر دیگر با پالان و ساز و برگش به عهده من . دیدم پیامبر (ص) در حالیکه با دست اشاره می کرد فرمود : عثمان از امروز به بعد هر چه بکند علیه او نوشته نخواهد شد .
این صحابی بصری که از راویان آن روایت است ناشناخته است و از او اثری جز همین روایت نیست ، و هیچکس از وضع و شرح حالش خبری ندارد بغیر از جعل همین روایت ، و چنانکه ابن عبد البر در ” استیعاب ” و ابن حجر در ” اصابه ” تصریح کرده اند وی از پیامبر (ص) جز همین نطق ادعائی را نقل نکرده و این را هیچ صحابی ای از پیامبر (ص) نشنیده است ! وانگهی کسی که در انتهای سند نامش آمده کیست ؟ فرقد بن طلحه کدام است ؟ کی به دنیا آمده و کجا و چه وقت زندگی کرده و شرح حالش چیست ؟ ابن مدینی جواب داده است می گوید : نمی دانم کیست ؟ دیگری حجاج بن نصیر است . مگر ممکن است یکی از پیشوایان علم حدیث یا حافظان حدیث این شخص را نشناسند و ندانند علمای رجال درباره اش چه گفته اند و چگونه او را مورد حمله و انتقاد قرار داده محکوم کرده اند ؟ ابن معین می گوید : ضعیف است. علی بن مدینی می گوید : روایاتش را دور انداخته اند ، مردم چیزی از او نقل نمی کردند . نسائی می گوید : ضعیف است. و نیز می گوید : مورد اعتماد نیست و روایاتش قابل نوشتن نیست . ابن حبان می گوید : اشتباه می کند و دچار توهم می شود . عجلی می گوید : در حدیث شهرت داشت ولی حدیث دانان با تلقینات خویش وی را به اشتباه انداخته اند بطوریکه در میان روایاتش حرف هائی که از او نیست مخلوط گشته، و به همین جهت او را ترک کرده اند . ابن سعد می گوید : ضعیف بوده است. دار قطنی و ازدی می گویند : ضعیف است. ابو احمد حاکم می گوید : در نظر حدیث شناسان ” قوی ” نمی آید. آجری به نقل از ابی داود می گوید : روایاتش را ترک کرده اند. ابن قانع می گوید : ضعیف و سست روایت است . فکر می کنم عیب ناکی این روایت از سکن بن مغیره باشد و او که برده آزاد شده خانواده عثمان بوده خواسته به این وسیله حق آنان را ادا کرده باشد و پنداشته جعل روایت در فضیلت عثمان پاداشی از او برای ایشان می تواند به شمار آید . این کار منافاتی با این ندارد که وی به اصطلاح ” صالح” یا امام جمعه و پیش نماز بوده باشد، زیرا بسا از همین به اصطلاح ” صالح ” حدیث جعل کرده اند و از سران دروغ سازی و دروغ بافی بوده اند. برای روشن شدن حقیت به جلد پنجم ” غدیر ” و بخش سلسله جاعلان و دروغ پردازان مراجعه کنید.
( الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب ج 9 ص 465 )