در ” صواعق ” ص 20 می نویسد: گزارشی که از زبان پیامبر در برتری‌های علی خواهد آمد – من شهر دانشم و علی در آن است – نباید دست آویز شود که کسی او را داناتر از بوبکر شمارد زیرا ما پاسخ می دهیم که آن گزارش، نکوهیده است و اگر هم گیریم که درست یا نیکو باشد ” ابو بکر محراب آن شهر خواهد بود ” و این گزارش: ” هر که دانش خواهد باید از در آن درآید ” نمی رساند که علی داناتر باشد زیرا گاهی مردم در پی کسی که داناتر نیست می افتند زیرا در روشنگری و آشکار ساختن دانش استادتر است و بیشتر می تواند به دیگران بپردازد ولی آن که داناتر از او است چنین نیست، و تازه گزارش یاد شده با گزارش ” الفردوس ” برخورد دارد که از زبان پیامبر می نویسد: ” من شهر دانشم و بوبکر، زیر بنیاد آن است و عمر دیوارهایش و عثمان آسمانه و سر پوشش و علی درش ” و این به روشنی می رساند که بوبکر از همه شان داناتر است پس اگر دستور داده شده که سراغ در بروند، تنها از دیدگاهی همانند آنچه گفتیم بوده نه برای این که ارجمندتر از دیگران که برشمردیم باشد، زیرا بی هیچ‌نیازی به روشنگری همه می دانند که هرکدام از زیر بنیاد و دیوارها و آسمانه از در بالاتر است . پایان ا
امینی گوید: نیشی که به گزارش ” من شهر دانشم ” زده شده تنها از سوی ابن‌جوزی و همدستان او بوده که پروای درست و نادرست سخن را ندارند ورنه درج 6 ص 61 تا 81از چاپ دوم دانستی که دانشوران آشکارا آن را درست شمرده و گروهی نیز آن را نیکو می دانند و دسته سوم هم داوری آن دو دسته پیشین را بر زبان آورده و برداشت ابن جوزی را همچون درم ناسره بی ارزش انگاشته اند . گزارش ” فردوس ” نیز که دست آویز دوم او است دو نفر را هم‌نمی توان یافت که چه در بی ارزشی و بی پایگی آن دودل باشد چه در بی پایگی سخنانی نزدیک به آن که در روزگاران تازه تر کم کمک درهم بافته اند تا بگذارند در برابر آوای بزرگ ترین پیامبران که برتری دانشی فزاینده را برای سرور ما فرمانروای گروندگان – درود بر او – هویدا و استوار می گرداند . و ابن حجر خود نیز از کسانی است که آن گزارش را همچون درم ناسره بی ارج انگاشته و داوری خویش را درباره سستی و نااستواری آن باز نموده اند چنانچه در ص 197 از نگارش خود ” الفتاوی الحدیثیه ” می نویسد: گزارشی بی پایه‌است و فراز دیگر آن ” معاویه کوبه آن‌است ” نیز پایه ای ندارد با این همه، یکدندگی در بگو مگو کردن بر آنش داشته که داوری خود در آنجا را به فراموشی سپارد و آنچه را نااستوار و بی ارزش می شمرد دست آویزی آشکار در داناتری بوبکر پندارد . عجلونی در ” کشف الخفا ” ج 1 ص 204 می نویسد: دیلمی در ” الفردوس ” گزارشی بی زنجیره از ابن مسعود آورده که پیامبر گفت ” من شهر دانشم و بوبکر زیر بنیاد آن و عمر دیوارهای آن و عثمان آسمانه و سر پوشش آن و علی در آن ” و هم بی آوردن زنجیره‌ای‌از میانجیان از انس گزارش کرده که پیامبر گفت: ” من شهر دانشم و علی در آن و معاویه کوبه آن ” در ” مقاصد” می نویسد: کوتاه سخن، همه این گزارش هابی پایه است و بیشتر فرازهای‌آن ناپسند و زشت . و سید محمد درویش الحوت در ” اسنی المطالب = بالاترین خواسته ها و زمینه ها ” ص 73 می نویسد: ” من شهر دانشم و بوبکر زیر بنیاد آن و عمر دیوارهایش ” یاد کردن‌چنین سخنانی در نگاشته های دانشوران شایسته نیست ویژه از کسی مانند ابن حجر هیتمی که آن را در ” الصواعق ” و” الزواجر = باز دارنده ها ” آورده واز چون اویی زشت است . پایان پس دیگرجایی برای این نمی ماند که سرور ما -درودهای خدا بر او – را ” در ” بیانگارند و دیگران را زیر بنیاد و دیوارها و آسمانه و کوبه، آنگاه به کشمکش برخیزند، بیچاره ای که این یاوه های خنده آور را به هم بافته شهر دانش را هم از شهرهایی پنداشته که در بیرون می بیند و میان دیوارهایش گردش کرده آسمانه اش را سایبان می گیرد و در آن را با کوبه می زند و ندانسته که او – درود خدا بر وی و خاندانش – می خواهد بگوید: چنانچه تنها راه – برای گام نهادن درشهر – دروازه آن است یگانه دست افزاربرای بهره برداری از دانش های پیامبرانه همان جانشین وی سرور ما فرمانروای گروندگان – درود بر او – است و با لایه ای سر پوشیده در سخن، آنچه را یاد کردیم نمایانده است وگرنه زیر بنیاد را هیچ برتری نیست مگر آنکه دیوارهای استوار شهر بر آن بایستد تا از دستبرد یغماگران و راهزنان بر کنار بماند ولی سرمایه هایی که در جان و روان یک شهر است پیوندی با آن ندارد و بهره برداری ازآسمانه خانه – چنانچه در انگار خویش از شهرها داشته – تنها برای سایه گرفتن است و باز گرداندن گزند سرما و گرما، از این روی تنها جایگاه هایی به آسمانه و سر پوشش نیازمند است که چنان انگاری از آن داشته باشیم – همچون خانه ها، گرمابه ها، فروشگاه ها و سراها و مانند آن – ولی کسی که روی به شهری می آرد تا از آنچه در آن است – دانش یا دارایی یا هر گونه سود معنوی و مادی – بهره ای به دست آرد برای گام نهادن به آن تنها به در نیازمنداست پس در بایسته تر است تا زیر بنیاد و دیوار و آسمانه، که ابن حجر آورده، کوبه را نیز برای باز و بسته بودن درمی خواهیم که چون بسته بود و آنرا بردر کوفتیم در را بر روی ما بگشایند ودروازه دانش پیامبرانه بسته نیست و هر دو لنگه آن برای همیشه بر روی آدمیان باز است . و تازه روشن است که یگانه خواست پیامبر از این که علی رادر شمرده تنها این نیست که آمد و شد به پیشگاه پیامبر از درگاه او باید انجام پذیرد بلکه می گوید بهره برداری و برگرفتن از دانش وی باید به‌یاری او باشد و این نیز با رسایی انجام نخواهد گرفت مگر همه دانش پیامبر که او – درود خدا بر وی و خاندانش – می خواهد مردم را به آن راه بنماید در نزد وی باشد . سپس آمده و یگانه راه را گذر کردن از این‌در شمرده تا خواست خود را در این باره هر چه استوارتر نماید و بر سر این سخن بیشتر پافشرده و گفته: هر که خواهد به شهر گام نهد باید از در درآید . پس فرمانروای گروندگان – علی- همان دری است که مردم به ناچار باید روی به سوی او آرند، همه دانش پیامبرانه نزد او است و همه آنچه آدمیان نیازمند آنند از: آیین های کیش ایشان یا اندرزها، یا خوی ها یافرمانروایی یا فرزانگی ها، یا گرداندن کار مردم یا دور اندیشی یا کمر بستن به برنامه ها . پس ناگزیر او داناترین مردم است، افزونی در روشنگری و آشکار ساختن دانش و پرداختن و کوشش در کار مردم هم نبایداز کسی جدا باشد که آدمیان برای زدودن نادانی و رسیدن به بالاترین دریافت های روانی به سوی او کشیده می‌شوند و این تنها برای آن نیست که روشنگری و پرداخت سخن، خود به خود بایسته است – زیرا روشنگری و آشکار ساختن سخن خود به خود دردی را درمان نمی کند و کسی هم که آراسته به‌آن بود چون دشواری هایی روی به او نهاد که دانش او از پاسخ آن ناتوان گردید همان گونه در می ماند که کسی که داناتر است و نیروی روشنگری چندانی در زبان او نیست تا بتواند دیگران را آگاهی بخشد پس باید این هردو ویژگی در یک تن باشد که همه توده، سخن او را پشتوانه شناسند و این جابه همان ” منش مهربانی ” می رسیم که بر خداوند پاک بایسته است و آن یک تن‌همان همتای نامه ارجمند خداست که با یکدیگرآن دو چیز گران و دو جانشین پاک ترین پیامبران به شمار می آیند واز یکدیگر جدا نشوند تا در کنار حوض کوثر بر او درآیند هر که خواهد بگرودو هر که خواهد از گرویدن سرباز زند .
(الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب ج 7 ص 267 – 270)