اولین دایرةالمعارف دیجیتال از کتاب شریف «الغدیر» علامه امینی(ره)
۲۲ آذر ۱۴۰۳

فرشته‌‏ای که بر ابو المعالی بغدادی نازل شد

متن فارسی

«ابو المعالی بغدادی» متوفی سال 496 از پارسایان و زهاد بود. نقل کرده که در ماه رمضان، گرفتار فقر شدیدی شد. خواست که برای گرفتن قرض نزد یکی از دوستان برود. می‌گوید من در این اندیشه بودم، که پرنده‌ای بر دوش من نشست و گفت: ای ابو المعالی، من فلان فرشته هستم، تو پیش آن شخص نرو، ما خود او را پیش تو می‌آوریم. آن مرد فورا پیش من آمد.
این روایت را «ابن جوزی» در «المنتظم» 9: 136 و «ابن کثیر» در «تاریخ» خود 12: 163 آورده است.

(نویسنده گوید:) از «ابن جوزی» شگفت نیست، چرا که هر جا به منقبتی از مناقب خاندان رسول علیهم السّلام می‌رسد، آنرا به ساختگی بودن و ضعف و سستی منسوب می‌کند، لکن این خزعبلات را مسلّم قلمداد کرده و هرگز در ضعف اسناد آن سخن نمی‌گوید، و در محال بودن و بی‌اساس بودن متون اینها هیچ چیزی نمی‌گوید. همه اینها دلیل بر آن است که «ابن جوزی» درباره کسی که او را دوست دارد، غلو به خرج می‌دهد و کسی را که می‌خواهد، سخت دشمن می‌دارد و می‌کوبد.

الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 207

متن عربی

61- ملک ینزل لأبی المعالی

کان أبو المعالی البغدادی المتوفّى (496) من الصلحاء الزهاد، ذکر أنّه أصابته فاقة شدیدة فی شهر رمضان، فعزم على الذهاب إلى بعض الأصحاب لیستقرض منه شیئاً، قال: فبینما أنا أُریده إذا بطائر قد سقط على کتفی و قال: یا أبا المعالی أنا الملک الفلانیّ، لا تمض إلیه نحن نأتیک به. قال: فبکر إلیَّ الرجل.

الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏11، ص: 207

رواه ابن الجوزی فی المنتظم (9/136)، و ابن کثیر فی تاریخه (12/163) «1».

ألا تعجب من ابن الجوزی لا یمرُّ على منقبة من مناقب آل الرسول صلى الله علیه و آله و سلم إلّا و حکم علیها بالوضع أو الضعف أو الوهن، لکنّه یرسل هذه الخزعبلات إرسال المسلّم، و لا ینبس فی إسنادها ببنت شفة، و لا فی متونها بما یقتضیه المقام من التفنید و الإحالة؟! کلّ ذلک لأنّه غالٍ فیمن یحبّهم، و قالٍ لمن یشنؤهم.